काय आहे व्हाइट कोट हायपरटेन्शन?; दुर्लक्ष करणं पडू शकत महागात

तुम्हाला असं कधी झालयं का की, तुम्ही कधी डॉक्टरच्या क्लिनिकमध्ये गेलात आणि तिथे जाऊन अचानक तुमचं ब्लड प्रेशर वाढलं आहे? जर या प्रश्नाचं उत्तर हो असेल तर समजून जा की, तुम्हाला व्हाइट कोट हायपरटेन्शन (White Coat Hypertension) म्हणजेच, व्हाइट कोट सिंड्रोमचे शिकार झाला आहात. पण या समस्येकडे अजिबात दुर्लक्षं करू नका. असं केलंत तर ही समस्या वेळेनुसार आणखी गंभीर रूप घेऊ शकते.

नवभारत टाइम्सने दिलेल्या वृत्तानुसार, ज्या व्यक्ती व्हाइट कोट हायपरटेन्शनमुळे पीडित आहेत आणि त्यावर काहीच उपचार करत नसतील तर अशा व्यक्तींमध्ये सामान्य ब्लड प्रेशर असणाऱ्या लोकांच्या तुलनेत हार्ट संबंधित आजारांमुळे मृत्यू होण्याचा धोका अधिक असतो.

काय आहे व्हाइट कोट हायपरटेन्शन?

व्हाइट कोट हायपरटेन्शन एक अशी स्थिती आहे, ज्यांमध्ये मेडिकल इन्वाइरनमेंटमध्ये एखाद्या व्यक्तीचं ब्लड प्रेशर वाढतं. परंतु ब्लड प्रेशर सामान्य वातावरणामध्ये नॉर्मल असतं. खरं तर ही समस्या जेव्हा या व्यक्ती हॉस्पिटलमध्ये किंवा क्लिनिकमध्ये डॉक्टरांकडे चेकअपसाठी जाते. त्यामुळे या हायपरटेन्शनच्या समस्येला डॉक्टरांच्या व्हाइट कोटमुळे 'व्हाइट कोट हायपरटेन्शन' असं नाव दिलं आहे.

व्हाइट कोट हायपरटेन्शनची कारणं

साधारणतः जेव्हाही तुम्ही एखादं काम करता, त्यावेळी तुमचं ब्लड प्रेशऱ त्यानुसार वाढत आणि कमी होत राहतं. ही एक सामान्य परिस्थिती आहे. परंतु व्हाइट कोट हायपरटेन्शनची समस्या तेव्हाच उद्भवते, जेव्हा तुम्ही डॉक्टरांकडे चेकअपसाठी जाताना नर्वस होता किंवा घाबरून जाता. अशावेळी जर ब्लड प्रेशर चेक केलं गेलं तर ते सामान्य ब्लड प्रेशरच्या तुलनेमध्ये वाढलेलं दिसतं. जास्तीत जास्त लोक डॉक्टरांकडे किंवा मेडिकल इन्वाइरनमेंटमध्ये घाबरून जातात. याचा थेट परिणाम ब्लड प्रेशरवर होत असतो.

व्हाइट कोट हायपरटेन्शनपासून बचाव

व्हाइट कोट हायपरटेन्शन तसं पाहायला गेलं तर फार लोकांमध्ये आढळून येत नाही. परंतु ही समस्या कोणालाही आणि कधीही होऊ शकते. त्यामुळे यापासून बचाव करणं अत्यंत आवश्यक ठरतं. जाणून घेऊया यापासून बचाव करण्यासाठी काही उपाय :

1. नियमितपणे आपलं ब्लड प्रेशर चेक करावं आणि त्याचा रेकॉर्ड मेन्टेन करावा. 24 तास ब्लड प्रेशरचं रीडिंग घ्यावं आणि जाणून घ्यावं दिवसभरामध्ये तुमचं ब्लड प्रेशर कधी वाढतं आणि कमी होत आहे.

2. सोडिअमचे प्रमाण अधिक असलेल्या पदार्थांच्या सेवनानेही ब्लड प्रेशर वाढतं. त्यामुळे ब्लड प्रेशर नियंत्रणात ठेवण्यासाठी सोडिअमचे प्रमाण कमी असणाऱ्या पदार्थांचा समावेश करावा.

3. जर डॉक्टरांकडे जाण्याची भिती वाटत असेल किंवा मेडिकल इन्वाइरनमेंटमध्ये गेल्यानंतर नर्वस होत असाल तर ब्लड प्रेशरचं रिडिंग घेण्याआधी रिलॅक्स करा आणि शांत व्हा. स्वतःला समजावून सांगा की, घाबरण्याची अजिबात गरज नाही. डॉक्टर किंवा नर्सला लगेच ब्लड प्रेशर चेक करू देऊ नका.

4. मनामध्ये डॉक्टर्स किंवा हॉस्पिटल यांबाबत विचार करण्याऐवजी इतर गोष्टींचा विचार करा. त्यामुळे तुमचं मन डायवर्ट होऊन तुम्हाला भिती वाटणार नाही. तसेच तुम्ही शांत होण्यासाठी गाणीही ऐकू शकता.

टिप : वरील सर्व गोष्टी आम्ही केवळ माहिती म्हणून वाचकांपर्यंत पोहोचवत आहोत. यातून आम्ही कोणताही दावा करत नाही. त्यामुळे कोणताही उपाय करण्याआधी तज्ज्ञांचा सल्ला घेणं फायदेशीर ठरतं.