ट्यूबरक्युलिन स्किन टेस्ट (टीएसटी)

ट्यूबरक्युलिन स्किन टेस्ट
क्षयरोग (टीबी) हा जीवाणूंच्या संसर्गामुळे होणारा आजार आहे. टीबीशी संसर्ग झालेल्या बहुतेक लोकांना रोगाची कोणतीही लक्षणे दिसत नाही कारण जीवाणू 'झोपलेले' किंवा निष्क्रिय असतात. याला टीबी संक्रमण (गुप्त टीबी) म्हणतात.
गुप्त टीबी असलेल्या काही लोकांना टीबी रोग (सक्रिय टीबी) विकसित होईल. हे शरीराच्या कोणत्याही भागास प्रभावित करते परंतु सामान्यतः फुफ्फुसांवर प्रभाव टाकते. सक्रिय आणि गुप्त अश्या दोन्ही टीबीचा उपचार केला जाऊ शकतो.

ट्यूबरक्युलिन स्किन टेस्ट (टीएसटी) म्हणजे काय?
ट्यूबरक्युलिन स्किन टेस्ट (टीएसटी) ला मंटोक्स टेस्ट म्हणूनही ओळखले जाते. टीबी बॅक्टेरियामुळे आपल्याला संसर्ग झाला आहे का हे तपासण्यासाठी ही एक त्वचा चाचणी आहे.

हे का केले जाते?
टीएसटी केली जाते:
एखाद्या व्यक्तीमधील गुप्त टीबी शोधण्यासाठी ज्या व्यक्तीचा संपर्क सक्रिय टीबीचे निदान झालेल्या व्यक्तीसोबत आला असल्यास.
आरोग्य सेवा केंद्रात काम सुरू करण्यापूर्वी एखाद्या व्यक्तीस गुप्त टीबी संसर्ग आहे की नाही हे तपासण्यासाठी
टीबीचे उच्च दर असलेल्या प्रदेशात जाण्याच्या प्रवासापूर्वी एखाद्या व्यक्तीस गुप्त टीबी आहे की नाही हे तपासण्यासाठी
6 महिन्यांपेक्षा जास्त वयाच्या बालकांना बीसीजी लसीकरण देण्यात आलेले आहे.

हे कसे केले जाते?
हातामध्ये इंजेक्शन देऊन ट्यूबरक्युलिन स्किन टेस्ट केली जात आहे. मृत टीबी बॅक्टेरियापासून घेतलेले लहान प्रमाणातील शुद्ध प्रोटीन त्वचेच्या शीर्षभागाखाली, आडव्या भागात इंजेक्शन दिले जाते.
हे सुई आणि सिरिंज चे योग्य निर्जंतुकीकरण करून केले जाते.
जागेवर एक लहान गाठ दिसून येईल जी 20 मिनिटांच्या आत अदृश्य होईल. सुई टोचलेल्या जागेवर थोडे रक्त देखील दिसू शकते.
पुढील काही दिवसात इंजेक्शन टोचलेल्या जागेवर एक लहान गाठ बनू शकते आणि हे मूल्यांकन करण्यासाठी आपल्याला 3 दिवसांनंतर आपल्या डॉक्टर किंवा नर्सकडे परत जाण्याची आवश्यकता असेल. आपल्या गाठीचा आकार मिलीमीटरमध्ये मोजल्या जाते हे आपल्याला टीबी चा संसर्ग होण्याची शक्यता आहे किंवा नाही हे सूचित करेल.

टीएसटी करण्यापूर्वी मी काय करावे?
आपण डॉक्टर किंवा नर्सला हे सांगणे महत्वाचे आहे की:
आधी कधी टीबी साठी उपचार केले गेले आहेत का
मागे टीएसटी केली आहे का
गेल्या आठवड्यात विषाणूचा आजार झाला आहे का
आपल्या आजारपणाशी लढणाऱ्या प्रक्रियेला (इंमुन सिस्टिम) प्रभावित करणारा आजार आहे
स्टेरॉईड्ससारखे कोणतेही औषध घेतले आहेत का, जे आपल्या प्रतिरक्षा प्रणालीवर प्रभाव पाडते
मागील महिन्यात कोणतेही लसीकरण केले आहेत का.

इंजेक्शन च्या जागेची काळजी कशी घ्यावी?
इंजेक्शन ची जागा स्क्रॅच करू नका किंवा घासू नका.
इंजेक्शन ची जागा खुली सोडून द्या: कोणत्याही ड्रेसिंग किंवा मलमाने झाकून टाकू नका.
जर फोडे विकसित होतील आणि ते अस्वस्थतेस कारणीभूत असतील तर त्या क्षेत्रासाठी एक थंड कॉम्प्रेस लागू करा.
टीएसटी घेतल्यानंतर शॉवर, पोहणे आणि खेळ यासारख्या आपल्या सामान्य क्रियाकलाप सुरू ठेवा.

परिणामांचा अर्थ काय आहे?
परिणामांची व्याख्या बऱ्याच घटकांवर अवलंबून असते, यामध्ये:
आपणास पूर्वी टीबी झाला आहे का
आपण बीसीजी लसीकरण केले आहे का
तुमचे वय
तुमचा वैद्यकीय इतिहास
नकारात्मक परिणामः
जर गाठ एखाद्या विशिष्ट आकाराच्या खाली असेल तर चाचणीचा परिणाम नकारात्मक आहे. सामान्यत: याचा अर्थ असा की आपणास टीबी बॅक्टेरियाचा संसर्ग झाला नाही. तथापि, टीबीशी आपला संपर्क अगदी अलीकडील असल्यास, आपल्याला 8 ते 12 आठवड्यांमध्ये चाचणी पुन्हा करावी लागेल. आपण अस्वस्थ असल्यास, कमजोर रोगप्रतिकारक यंत्रणा किंवा आपल्याकडे अलीकडील थेट लसीकरण असल्यास चुकीचे नकारात्मक परिणाम येऊ शकते.
सकारात्मक परिणामः
जर गाठ एकाद्या विशिष्ट आकारापेक्षा जास्त असेल तर चाचणीचा परिणाम सकारात्मक असतो. याचा अर्थ आपल्याला टीबी बॅक्टेरियामुळे संसर्ग झाला असेल. याचा अर्थ असा नाही की आपल्याला टीबी रोग आहे (सक्रिय टीबी).
जेव्हा आपण टीबी बॅक्टेरियाशी संसर्गग्रस्त असाल तेव्हा आपण संक्रामक नसता आणि आपण इतर लोकांना रोग संक्रमित करू शकत नाही.परंतु भविष्यात काही टप्प्यावर, आपण टीबी रोग विकसित करू शकता. आपल्या टीएसटीस सकारात्मक असल्याचे सांगितले असल्यास आपल्याला पुनरावलोकनासाठी डॉक्टरांना विचारण्यास सांगितले जाऊ शकते.

मला परिणाम समजल्यानंतर काय घडेल?
जेव्हा आपल्या गाठीच्या आकाराचे मूल्यमापन केले जाईल तेव्हा आपल्याला आपले परिणाम मिळेल. परिणाम नकारात्मक असल्यास, आपल्याला सल्ला दिला जाऊ शकतो की पुढील कोणत्याही फॉलो अपची आवश्यकता नाही. चाचणी सुरूवातीस का सुरु केली गेली यावर अवलंबून आपल्याला भविष्यात पुन्हा पुन्हा चाचणी करण्याची शिफारस केली जाऊ शकते.
परिणाम सकारात्मक असल्यास, आपल्याला छातीचा एक्स-रे आणि वैद्यकीय अधिकार्याद्वारे पुनरावलोकन आवश्यक असेल. निष्क्रिय टीबी असलेल्या काही लोकांना त्यांना सक्रिय टीबी विकसित करण्यापासून प्रतिबंध करण्यासाठी औषधे दिली जातील. आपली चाचणी सकारात्मक असल्यास आपल्याला पुन्हा पुन्हा चाचणी न घेण्याची सल्ला देण्यात येईल.

संभाव्य साइड इफेक्ट्स काय आहेत?
टीएसटी एक साधे आणि सुरक्षित चाचणी असून साइड इफेक्ट्स असामान्य आहेत. साइड इफेक्ट्स प्रामुख्याने प्रतिक्रियांच्या आकाराशी संबंधित असतात आणि सूज, लालसरपणा यांचा समावेश होतो जे काही आठवड्यांत दूर होऊ शकते.
खूप जास्त प्रतिक्रिया असामान्य आहेत परंतु परिणामी आकारात अनेक सेंटीमीटर दुखणे किंवा सूज येणे.