दातदुखी लक्षण कारणे आणि उपाय
* साधारणपणे दात किडल्याने दातदुखी उद्भवते. दात किडल्यावर ती कीड पार दाताच्या हृदयापर्यंत (डेंटल पल्प) पोहचते. त्यामुळे होणाऱ्या वेदना डोक्यापर्यंत जातात.
* हिरड्यांचे रोग झाले असल्यास दात दुखतात.
* अपघातात जबड्याला दुखापत झाल्यास अनेकदा दातदुखी होते.
* एड्समध्ये काही लक्षणं ही दातांच्या रोगांशी निगडीत असतात.
दातदुखी झाल्यावर काय?
* दात दुखायला लागले, की अनेक जण पेन किलर घेतात. पेन किलर घेतल्यानंतर दातदुखी तात्पुरती थांबते. पण, संपूर्ण आराम मिळत नाही. त्यामुळे डेंटिस्टकडे जाणं हा उत्तम उपाय आहे.
* दातांच्या हृदयापर्यंत कीड गेली असेल (पल्प डीसिज) आणि त्यामुळे दात दुखत असतील, तर रूट कॅनाल ट्रीटमेंट करावी लागते. ही ट्रीटमेंट केल्यानंतर पाच मिनिटांच्या आत दातदुखी थांबते.
* काही हिरड्यांचे रोग हे फक्त दात साफ करून किंवा अगदी लहान ऑपरेशन करूनही बरे होतात.
डेंटिस्ट केव्हा?
* साधारणपणे दाताच्या मुळापर्यंत दुखणं गेलं, की लोक डेंटिस्टकडे धाव घेतात.
* अनेकदा दात दुखत नसतील, तरी इतर आजारांसाठी लोक डेंटिस्टकडे धाव घेतात. यात अनेकदा जबड्याचे स्नायू दुखणे, डोळे किंवा कान दुखणं, अर्धशीशी यांचा समावेश असतो. या दुखण्याला 'ओरोफेशियल पेन' असं म्हणतात.
* 'ओरोफेशियल पेन'शी लढण्यासाठी आता डेंटिस्ट 'मॅनेजमेंट ऑफ ओरोफेशियल पेन' हे नवीन तंत्रज्ञान वापरतात.
सॉफ्ट टागेर्ट्स
* गरोदर बायकांना हिरड्यांचे रोग होण्याची शक्यता जास्त असते.
* डायबीटिस झालेल्यांनीही दातांची काळजी घ्यावी.
* हृदयाचे विकार असणाऱ्यांना दातदुखी किंवा दातांचे आजार संभवतात.
* लहान मुलांना दातांचे आजार होण्याची शक्यता जास्त असते. त्यांची काळजी घेणं आवश्यक आहे.
* दात चावण्याची सवय असलेल्या लोकांना दातांचे आजार आणि दातदुखी होण्याची शक्यता जास्त असते.
* तोंडाचे आजार झालेल्यांना दातांचे आजार पटकन होऊ शकतात.
दुर्लक्ष का?
* ९० टक्के लोकांना कीड दाताच्या गाभ्यापर्यंत पोहचली, तरी त्यांचे दात दुखत नाही. त्यामुळे दातांच्या आरोग्याकडे अनेक लोकांचं दुर्लक्ष होतं.
* दातांच्या आजारामुळे मृत्यू होत नसल्याने दातांचं दुखणं गंभीरपणे घेतलं जात नाही.
* देशातील ६० टक्के लोक गरीब किंवा अशिक्षित आहेत. दैनंदिन गरजा भागवण्यात त्यांचा बराचसा वेळ जातो. त्यामुळे आरोग्याकडे दुर्लक्ष होतं.
* बऱ्याचदा सुशिक्षित लोक इतर गोष्टींप्रमाणे दातांच्या आरोग्याला प्राधान्य देत नाहीत. त्यामुळे दातांच्या दुखण्याकडे त्यांचं दुर्लक्ष होतं.
दातदुखी टाळण्यासाठी काय?
* मागील भागात सांगितल्याप्रमाणे रोजच्या रोज दातांची स्वच्छता ठेवायलाच हवी.
* दर सहा महिन्यांनी एकदा डेंटिस्टकडे जाऊन दातांची तपासणी करावी. यामुळे अगदी प्राथमिक अवस्थेत असलेले दातांचे आजार कळून येतात. यामुळे अशा दातांच्या आजारांवर वेळेत उपचार करणंही शक्य होतं.
* आपल्या जीवनपद्धतीत आवश्यक ते बदल केल्यास दातांचे अनेक आजार आणि दातदुखी टळू शकते.
* सर्वात महत्त्वाचं म्हणजे 'उपचारापेक्षा खबरदारी चांगली' ही गोष्ट लक्षात ठेवायला हवी. दातांच्या आरोग्यावर आपलं सर्वांगीण आरोग्य अवलंबून असतं. त्यामुळे आपल्या मौल्यवान दातांची काळजी घेणं, हे खूप महत्त्वाचं आणि आवश्यक असतं.