डिप्रेशनमुळे आमच्या शरीराला फारच नुकसान होत. यामुळे शरीरात पित्त, कफ आणि वातीचे असंतुलन होऊन जाते. त्याशिवाय अॅलर्जी, अस्थमा, हाय कोलेस्टरॉल आणि हायपरटेंशन सारख्या समस्या डिप्रेशनमुळे जन्म घेतात. काही आयुर्वेदिक औषधींचे सेवन केल्याने तुम्ही तणावापासून लगेचच मुक्ती मिळवून घेता. तर जाणून घेऊ अशा कोणत्या हर्बल औषधी आहे ज्या तणावाला दूर करण्यास मदत करतात.

ब्राह्मी
ब्राह्मी तणाव उत्पन्न करणार्‍या हार्मोन कोर्टिसोलला कमी करण्याचे काम करतो. ब्राह्मी मस्तिष्काला शांत करण्यासोबतच एकाग्रता वाढवण्यात फारच मदतगार सिद्ध होतो.

भृंगराज
भृंगराज चहा मस्तिष्काला निरंतर अॅनर्जी देण्याचे काम करते. यामुळे मस्तिष्कामध्ये रक्त संचारणं व्यवस्थित होतो. हे डोक्याला शांत ठेवतो तसेच पूर्ण शरीराला आराम देतो.

जटामासी
जटामासी एंटी स्ट्रेस हर्बच्या रूपात फारच लोकप्रिय आहे. तणाव दूर करण्यासाठी जटामासीच्या जडांचा वापर औषधीच्या स्वरूपात केला जातो. ह्या जडा आमच्या मस्तिष्क आणि शरीराला टॉक्सिन्सहून मुक्त करतात. व ब्रेन फंक्शन्सला दुरुस्त करण्यात मदतगार ठरतात.

अश्वगंधा
अश्वगंधा एमीनो ऍसिड्स आणि व्हिटॅमिनचा फारच उत्तम संयोजन आहे. अश्वगंधा डोक्यात एनर्जीला बूस्ट करणे व स्टॅमिना मजबूत करण्यात मदतगार ठरतो.

अमेरिका, जर्मनी, फ्रान्स, चीन, ब्राझील, इंडोनेशिया या देशांतील कर्मचार्‍यांपेक्षा भारतातील 89 टक्के कर्मचारी तणावग्रस्त असल्याचा एक अहवाल समोर आला असून हे सर्वेक्षण सिग्राने समोर आणले आहे. सिग्रा 360च्या सर्वेक्षण अहवालात 89 टक्के भारतीय कर्मचारी तणावग्रस्त असल्याचे सांगितले आहे. कामाच्या ठिकाणी असलेला दबाव आणि आर्थिक चणचण अशी दोन प्रमुख कारणे भारतात तणावाखाली असण्याची आहेत.


भारतातील 89 टक्के कर्मचारी या दोन कारणांमुळे तणावाखाली काम करतात असेही या सर्वेक्षणात समोर आले आहे. भारतातील कर्मचारी जगाच्या तुलनेत जास्त तणावात काम करतात. त्याचबरोबर आपले भविष्यात कसे होणार? हा प्रश्र्नही भारतीयांना मोठ्या प्रमाणावर सतावतो. आपले आरोग्य कसे चांगले राहील? माझे कुटुंब कसे सुखात राहील? मी माझी पत सामाजिक स्तरावर कशी सांभाळेन? काम आणि पैसा यांचे नियोजन कसे करेन? या प्रश्र्नांनी भारतीयांना भंडावून सोडलेले असते.

त्याचबरोबर या अहवालात भारतातील 18 ते 34 या वयोगटातील वर्ग सर्वाधिक तणावाखाली असतो असेही नमूद केले आहे. 95 टक्क्यांपर्यंत 18 ते 34 या वयोगटात तणावाचे प्रमाण असते असेही स्पष्ट आहे. सिग्राने हा अहवाल तयार करण्यासाठी 14 हजारांपेक्षा जास्त ऑनलाइन मुलाखती घेतल्या. या मुलाखतींमध्ये 23 देशांमधील लोक सहभागी होते. ज्या भारतीयांनी या मुलाखतींमध्ये सहभाग घेतला होता त्यापैकी 75 टक्के लोकांनी आपण तणावाखाली का असतो याची विविध कारणे दिली. काहींनी बोलण्यास नकार दिला.

An area of the brain, commonly linked with memory and dementia, could also yield important clues about a range of mental health illnesses including addiction, anxiety and depression, a study has found.

The area, known as hippocampus, is a seahorse-shaped structure located deep inside the brain.

As part of the limbic system, it plays an important role in memory processing and spatial cognition, including how mammals learn to understand and navigate their environment.


Hippocampus have been long known for its role in memory and dementia, especially in relation to Alzheimer's disease. In Alzheimer's patients for instance, this region is one of the first areas of the brain to suffer damage.

The study showed that the ventral hippocampus in rats, a sub-region that correlates to the anterior hippocampus in humans -- a sub-region located at the front -- plays a role in emotional regulation.

"What this shows is that we may need to rethink how the hippocampus processes information," said Rutsuko Ito, Associate professor at the University of Toronto-Scarborough.

The study, published in the journal Current Biology, revealed that because hippocampus plays a role in basic motivational behaviour, it may also offer important insights into a range of mental health illnesses.

Addiction, for example, could be linked to deficits of approach motivation. Anxiety and depression on the other hand could be linked to avoidance behaviours, all of which could manifest itself in this part of the brain, Ito said.

"Some patients have lesions to certain areas of this part of the brain, so hopefully we can assess them to see what particular aspects of approach avoidance behaviour may or may not be impacted," the researchers said.

डिप्रेशनमध्ये असल्यावर डॉक्टरांचा सल्ला घेतला तर औषध खावी लागतात. परंतू हैराण करणारी बाब ही आहे की आमच्या किचनमध्ये अश्या अनेक वस्तू असतात ज्या औषधांवर भारी पडतील.

डेझर्ट आणि केक : साखर खाल्ल्याने डिप्रेशन दूर होतं. शरीरात साखरेचं प्रमाणा नवीन ऊर्जा देतं. डिप्रेस वाटत असल्यास लगेच गोड खावं. पेस्ट्री, एखादी आवडती मिठाई खाल्ल्याने लगेच फ्रेश वाटेल.

जॅम- टोस्ट : कार्बोहाइड्रेटचे सेवन डिप्रेशन आजारी लोकांसाठी लाभदायक ठरतं. म्हणून ब्रेडमध्ये आढळणारे कार्बोहाइड्रेटवर जॅम लावून खाल्ल्याने बरं वाटतं. ब्रेडएवजी मफिंस, ओट मिल्कदेखील सेवन करू शकतात.

अंडी : अंडी रोज खाणे आरोग्यासाठी खरंच लाभदायक आहे. अंड्यात आढळणारे डीएचए 50 टक्के डिप्रेशनहून बाहेर काढण्यात मदत करू शकतं. तसेच शरीर निरोगी ठेवतं.

पालक : पालकात व्हिटॅमिन बी सह आयरन भरपूर प्रमाणात आढळतं. म्हणून लो फील होत असल्यास किमान दोन कप पालक सूप पिण्याने फायदा होईल.

चिंता, काळजी या गोष्टी सध्याच्या तणावात्मक जीवनशैलीच्या अविभाज्य भाग आहेत. अगदी लहान मुलांपासून ते वृद्धांपर्यंत सर्वांचा पिच्छा काही या चिंतेने सोडलेला नाही. पण तुम्ही याचा सखोल विचार केलात तर काही चुकीच्या सवयींमुळे आपल्याला सतत काळजी जाणवत असते. नेमक्या या चुकीच्या सवयी कोणत्या, याविषयी...
दिवसेंदिवस स्पर्धात्मक जागाला सामोरं जाताना ताण-तणाव अन् इतर मनोविकारही आपल्या जीवनाचा एक भाग झालेत.

ताणामुळे अगदी कमी वयात नैराश्य येणाऱ्यांची संख्या दिवसागणिक वाढत आहे. त्यामुळे व्यायाम, योग व ध्यानधारणा करुन तणावमुक्त जीवनशैली जगण्याचा सर्वांचा मानस असतो. तरीही कोणत्या ना कोणत्या गोष्टीची चिंता, काळजी आपल्याला सतावत असते. अगदी लहान मुलांपासून ते वयोवृद्धांपर्यंत सर्वांची चिंता, काळजी काही पिच्छा सोडत नाही.अभ्यास कसा होईल?परीक्षेत चांगले गुण येतील ना? अशी लहान मुलांना तर मला कोणत्या कॉलेजमध्ये प्रवेश मिळेल? माझं पुढे करिअर कसं होईल अशा नानाविविध चिंता या तरुण वयात भेडसावत असतात. तरुणाईला तर अनेक कारणांमुळे ताणाला सामोरं जावं लागतं. पण तरुण मंडळींनी आपल्या सवयींमध्ये काही बदल केल्यास नक्कीच फरक पडू शकतो. तरुण पिढीच्या काही चुकीच्या सवयी आणि त्याला पर्याय यांचा अभ्यास आपण आजच्या लेखातून करणार आहोत.

झोपण्याच्या चुकीच्या सवयी

ताण जाणवण्याला सर्वात जास्त जबाबदार गोष्ट असेल तर ती म्हणजे अपुरी झोप. रात्री-अपरात्री फोनवर चॅटिंग करणं किंवा लॅपटॉपवर चित्रपट बघत बसणं अशा चुकीच्या सवयी अनेकांना असतात. या सगळ्यामध्ये झोप ही बाब प्राधान्यक्रमावर कधीच नसते. परिणामी, याचा शारीरिक व मानसिक आरोग्यावर याचा विपरीत परिणाम होतो.