Hellodox on Facebook Hellodox on Facebook Hellodox on linkedin Hellodox on whatsup Hellodox on Twitter
कडू चव गोड आरोग्य
#आरोग्याचे फायदे#निरोगी उपचार#निरोगी जिवन

नेहमीच मिल्क चॉकलेट जिभेवर ठेवण्याऐवजी डार्क चॉकलेट खाल्लं तर आरोग्याच्या दृष्टीनं फायदेशीर असतं. पण मर्यादित प्रमाणातच, कारण हे मजेदार खाद्य म्हणजे रोजचा आहार आणि व्यायाम यांना पर्याय नाही हे विसरुन चालणार नाही.

चॉकलेट हवं का, म्हणताच लहान मुलांपासून मोठ्यांपर्यंत सगळ्यांच्याच माना होकारार्थी हलतात. चॉकलेट म्हणजे तरुण मुलींची खास पसंती. वाढदिवस असो किंवा प्रेमानं एखाद्या मित्रमैत्रिणीला काही द्यावंसं वाटलं, तर भेटवस्तूत पहिला मान चॉकलेटचा असतो. एकेकाळी फक्त एखाददुसऱ्या स्वादामध्ये मिळणारं हे चटपटीत खाद्य आज हजारो दिलखेचक चवीत आणि आकारात मिळतं, की नाही म्हटलात, तरी तुमच्या तोंडाला पाणी सुटलंच पाहिजे. कुठल्याही किराणा मालाच्या दुकानात किंवा मॉलमध्ये जा, पानपट्टीच्या दुकानात आणि चक्क वह्या-पुस्तके विकणाऱ्या स्टेशनरीच्या दुकानातही चॉकलेट आपल्याला खुणावतात. लालसर, तपकिरी, काळसर अशा रंगात आणि टॉफी, कँडी, बार, मिल्क चॉकलेट, ब्लॅक चॉकलेट अशा प्रकारात मिळणाऱ्या या अद्भुत खाद्यप्रकारात साखर, दुधाची पावडर, कोको पावडर, कोको बटर असे विविध घटक असतात.

सतत चॉकलेट खाल्ल्यानं दात किडतात, वजन वाढतं, कोलेस्टेरॉल वाढतं अशी टीका नेहमीच केली जाते. त्यात साखर जास्त असते म्हणून मधुमेहींनी खाऊ नये, भरपूर कॅलरी असतात म्हणून स्थूल व्यक्तींनी आणि चरबीयुक्त घटक असल्यामुळे उच्च रक्तदाबाच्या, हृदयविकारांच्या रुग्णांनी ते निश्चितच टाळावं. मात्र, 'डार्क चॉकलेट' या नावानं वर्णिल्या जाणाऱ्या वर्गाचा माफक प्रमाणात खाल्ल्यास आरोग्याला फायदा होतो असं आता लक्षात येऊ लागलंय. या डार्क चॉकलेटमध्ये साखरेचं प्रमाण अगदी नगण्य असतं आणि कोकोची मात्रा भरपूर असते. कोको हे वनस्पतीजन्य फळ असतं आणि त्याच्या बियांपासून कोको पावडर बनते. त्यात ११ टक्के फायबर तर असतंच; पण लोह, तांबे. मॅग्नेशियम, मँगेनीज, जस्त, सेलेनियम, फॉस्फरस अशी खनिजे, पोटॅशियमसारखे क्षार मुबलक प्रमाणात असतात. साधारणतः १० ग्रॅमच्या डार्क चॉकलेटमध्ये ६० कॅलरी असतात. साहजिकच ते पौष्टिक समजायला हरकत नाही.

आपल्या शरीरातील दैनंदिन चयापचय क्रियेमध्ये अनेक प्रकारचे दूषित आणि विषारी रासायनिक कण निर्माण होतात. यांना 'फ्री रॅडिकल्स' म्हणतात. आरोग्याला अपायकारक असलेल्या फ्री रॅडिकल्सना आहारातले काही विशेष घटक निर्विष करतात. या पदार्थांना 'अँटी ऑक्सिडंट' म्हणतात. डार्क चॉकलेटमध्ये असे 'अँटी-ऑक्सिडंट्स' मोठ्या प्रमाणात असतात. साहजिकच त्यांचा आरोग्यावर आपल्या शरीरातील क्रियांवर सकारात्मक परिणाम होतो. म्हणजे, शरीरातील रक्तपुरवठा सुरळीत राहतो, रक्तातील कोलेस्टेरॉलमधील एचडीएल हा उपयुक्त घटक वाढतो आणि एलडीएल हा अपायकारक घटक कमी होतो. याचा परिणाम रक्तदाब नियंत्रित राहण्यात, रक्तवाहिन्यांमध्ये अॅथेरोस्क्लेरॉसिस न होण्यात आणि पर्यायानं हृदयविकार टळण्यात होतो.

डार्क चॉकलेटमधील अँटी-ऑक्सिडंटमुळे होणाऱ्या परिणामात मेंदूतील रक्ताभिसरण सुविहित राहतं. यामुळे मानसिक थकवा दूर होऊन मनाला ताजेतवानं आणि रीलॅक्स वाटतं. परिणामतः आजच्या जीवनपद्धतीत सतत सामोरे येणारे ताणतणाव, नैराश्य ताब्यात ठेवता येतं. विद्यार्थ्यांची शाळेतील आणि अभ्यासातील एकाग्रता सुधारते आणि अधिक गोष्टी स्मरणात राहू लागतात. अँटी ऑक्सिडंट भरपूर असल्यानं त्वचेतील रक्ताभिसरण सुधारतं आणि चेहरा टवटवीत, प्रफुल्लीत दिसू लागतो. यामुळे सतत नावीन्याच्या शोधात असलेल्या सौंदर्यप्रसाधनांच्या दुनियेत आजकाल चॉकलेट बाथ, चॉकलेट फेशियल पॅक, चॉकलेट वॅक्सिंगही वापरलं जाऊ लागले आहेत. नियमितपणे एखादं डार्क चॉकलेट खाल्लं, तर मन शांत राहतं, चेहऱ्यावरील सुरकुत्या आणि वयाच्या खुणा दूर राहतात. एवढंच नव्हे, तर केस गळण्याचं प्रमाणही कमी होतं. त्यामुळे डार्क चॉकलेट हे अँटी-एजिंग मानलं जाऊ लागलंय. साधं चॉकलेट खाऊन वजन वाढत असलं, तरी डार्क चॉकलेटमुळे वजनही नियंत्रित राहतं.

जर्मनीमधील माइन्झ इथल्या 'इन्स्टिट्यूट ऑफ हेल्थ अँड डाएट' यांच्यातर्फे झालेल्या एका वैद्यकीय चाचणीत हे सिद्ध करण्यात आलं. त्यांनी एका गटाला अतिशय कमी पिष्टमय पदार्थ असलेला आहार रोज दिला. दुसऱ्या गटाला त्याच आहारासमवेत १.५ औंस (४२.५ ग्रॅम) वजनाचं डार्क चॉकलेट देण्यात आलं. तीन आठवड्यानंतर पहिल्या गटाचं वजन अपेक्षेप्रमाणे कमी झालंच, शिवाय डार्क चॉकलेट खाणाऱ्या दुसऱ्या गटातील व्यक्तींचं वजन पहिल्या गटाच्या तुलनेत चक्क १० ते १५ टक्क्यांनी कमी झालेलं आढळलं, शिवाय त्यांची झोप सुधारली आणि कोलेस्टेरॉलही कमी झालं.


आजच्या रुक्ष जीवनात रंगत वाढवणारे जे काही उपाय आहेत, त्यात चॉकलेटचा नंबर नक्कीच वर लागतो. नेहमीचं तपकिरी चॉकलेट किंवा मिल्क चॉकलेट जिभेवर ठेवण्याऐवजी काळे घट्ट डार्क चॉकलेट खाल्लं, तर मौजेसोबत काही आरोग्यमय फायदेही मिळतात; पण मर्यादित प्रमाणातच, कारण हे मजेदार खाद्य म्हणजे रोजचा आहार आणि व्यायाम यांना पर्याय नाही हे विसरून चालणार नाही.

Dr. DUSHYANTSINH RAUL
Dr. DUSHYANTSINH RAUL
BDS, Cosmetic and Aesthetic Dentist Dental Surgeon, 5 yrs, Pune
Dr. Himashree Wankhede
Dr. Himashree Wankhede
MBBS, Ophthalmologist Cataract surgeon, 5 yrs, Pune
Dr. Mangal Thube - Buchade
Dr. Mangal Thube - Buchade
BAMS, Ayurveda Yoga and Ayurveda, 9 yrs, Pune
Dr. Krishnath Dagade
Dr. Krishnath Dagade
BAMS, General Physician Family Physician, 28 yrs, Pune
Dr. Anamika Ghodke
Dr. Anamika Ghodke
BDS, Dental Surgeon Dentist, 4 yrs, Pune