Consult
खेळण्याबरोबरच धनुष्यबाणाचा वापर, दिवाळीच्या वेळी उडवले जाणारे फटाके, बॅडमिंटन खेळताना डोळ्याला बसलेला शटलचा जोराचा फटका यांसारख्या गोष्टींमुळे डोळ्याला इजा होण्याची शक्यता वाढते. या अपघातांप्रमाणेच कारखान्यातील कामगार, वेल्डिंग करताना योग्य चष्मा न वापरणे यामुळेही डोळ्याला इजा होते.
डोळ्याला होणाऱ्या इजा या अपघाती स्वरुपाच्या असल्या, तरी त्या काही वेळा अतिशय किरकोळ तर काही वेळा डोळ्याची संपूर्ण दृष्टी गमावून बसण्याइतक्या गंभीर स्वरुपाच्या असू शकतात. लहान मुले खेळताना खेळातील धनुष्यबाणाचा वापर करतात. अशा वेळी असा बाण डोळ्याला लागून डोळा फुटून कायमचे अंधत्व येण्याची शक्यता असते. विटी दांडू, क्रिकेट खेळताना डोळ्याला विटी किंवा चेंडू लागणे या काही नेहमीच घडणाऱ्या घटना नाहीत; पण काही वेळा अशा अपघाताने डोळ्याला दुखापत होऊ शकते. दिवाळीच्या वेळी उडवल्या जाणाऱ्या फटाक्यांमुळे डोळ्याला कायमस्वरुपाची इजा होऊ शकते. दिवाळीत फोडणाऱ्या बॉम्बवर डबा किंवा खोके ठेवल्यामुळे स्फोटानंतर पत्र्याचे तुकडे लागून आजूबाजूच्या लोकांनाही डोळ्याला इजा झाल्याची उदाहरणे आहेत. वरील गोष्टींवर पालकांनी देखरेख ठेवल्यास होणारे डोळ्याचे अपघात टळू शकतात. बॅडमिंटन खेळतानाही डोळ्याला शटलचा जोराचा फटका बसून काही प्रसंगी खूप गंभीर स्वरुपाची इजा पोहोचू शकते.
कारखान्यात लेथवर काम करणाऱ्या कामगारांनी तर विशेष काळजीपूर्वक वागले पाहिजे. औद्योगिकदृष्ट्या पुढारलेल्या कारखान्यांतून अशा ठिकाणी काम करताना रोज कमीत कमी १५ ते २० कामगारांच्या डोळ्यात 'बर' जात असतील. हा 'बर' काढल्यानतंर डोळ्याला पट्टी लावल्यामुळे कामगारांना दोन-तीन दिवस कामाला मुकावे लागते; पण याहीपेक्षा वेगाने आणि धातूचे मोठे कण जर बुबुळ छेदून आत गेले, तर बुबुळ फाटणे, त्यातून बाहुली बाहेर येणे, मोतीबिंदू होऊन तो आतल्या आत फुटणे, डोळ्याच्या आतील भागात तीव्र स्वरुपाचा रक्तस्राव होणे किंवा पडद्याला इजा होऊन तो सरकणे इ. गोष्टी संभवतात. अशा वेळी डोळ्याचा एक्स रे अथवा अल्ट्रा साउंड चाचणी करून डोळ्याला किती गंभीर स्वरुपाची दुखापत झाली आहे, हे पाहता येते. फाटलेले बुबुळ शिवून झालेला मोतीबिंदू काढून टाकून आतील धातूचा कण व्हिट्रॅक्टोमी या शस्त्रक्रियेमार्फत काढून टाकून तो सरकलेला पडदा म्हणजे रेटिना परत जागी बसवणे हे एक आव्हान आहे. तीन-चार तासांच्या अतिशय कठीण शस्त्रक्रियेनंतर अशा तऱ्हेने गंभीर दुखापत झालेला डोळा वाचेलच अशी खात्रीही देता येत नाही. कित्येक वेळा अशा डोळ्यांमध्ये सेप्टीक होऊन दृष्टी तर जातेच; पण डोळा अतिशय बारीक होऊन पांढरा पडतो.
वेल्डिंग करताना योग्य तऱ्हेचा चष्मा न वापरल्यामुळे बुबुळाला छोट्याशा जखमा होतात. अशा वेळी रात्री झोपताना प्रचंड वेदना जाणवतात. झोप येणे अशक्य होते. स्वच्छ कापसाच्या घड्या गार पाण्यात घालून डोळ्यावर ठेवल्या असता बराचसा आराम वाटतो. वेदना खूप होत असल्यामुळे वेदनाशामक गोळ्या घ्याव्या लागतात. साधारणपणे १०-१२ तासांतच डोळ्याला आराम पडून डोळा पूर्ववत होतो. ज्या ठिकाणी असे अपघात होऊन डोळ्याला इजा होण्याची शक्यता असते, अशा ठिकाणी इंडस्ट्रियल प्रोटेक्शन ग्लासेस वापरण्यामुळे वरील अपघात टळू शकतात.
Like
3 Views
