Health Tips
Stay healthy by reading wellness advice from our top specialists.

मुंबई : वाढत्या वयाबरोबर हाडे कमजोर होतात, हे खरे असले तरी अनेकदा आपली जीवनशैली आणि खाण्यापिण्याच्या अयोग्य सवयी यामुळे हाडे कमकूवत होतात. आजकाल ही समस्या सामान्य झाली असून त्यात जर तुम्हाला या सवयी असतील तर हाडे कमजोर होण्याचा त्रास अधिक वाढू शकतो. त्यामुळे या सवयी वेळीच बदलणे गरजेचे आहे. कोणत्या आहेत या सवयी घ्या जाणून घेऊया... तुम्हाला तर नाहीत ना या सवयी? एकदा तपासून पहा...

प्रकाशापासून दूर
अधिक काळ सूर्यप्रकाशापासून दूर राहिल्याने शरीरात व्हिटॉमिन डी ची कमतरता भासू लागते. त्यामुळे हाडे कमकूवत होऊ लागतात.

मद्यपान
हाडे बळकट होण्यासाठी कॅल्शियमची आवश्यकता असते. पण अधिक मद्यपानामुळे शरीरात कॅल्शियम शोषून घेण्याची क्षमता कमी होऊ लागते. परिणामी हाडे कमजोर होतात.

मीठ
काही लोक जेवणात अधिक मीठ वापरतात. त्यामुळेही हाडे कमकूवत होतात. कारण अधिक मीठ खाल्याने शरीरातून कॅल्शियम यूरीनसोबत बाहेर पडते. परिणामी हळूहळू हाडे कमजोर होऊ लागतात.

धुम्रपान
धुम्रपान केल्याने हाडांचे नुकसान होते आणि हाडे कमकूवत होऊ लागतात.

लंडन : व्यायामामुळे नैराश्याचा धोका कमी होत असल्याचा दावा एका अभ्यासात करण्यात आला आहे. ब्रिटनमधील लंडन येथील किंग्ज महाविद्यालय येथील संशोधकांनी विविध ४९ अभ्यासातून मिळविलेल्या माहितीचे विश्लेषण केले.

व्यायाम केल्यामुळे नैराश्याचा धोका कमी होतो का यासाठी अभ्यासात मानसिकरीत्या निरोगी व्यक्तींचा समावेश करण्यात आला. अभ्यासात २६६,९३९ व्यक्तींचा समावेश होता. यात ४७ टक्के पुरुषांचा समावेश असून त्यांचा सरासरी ७.४ वर्षे अभ्यास करण्यात आला. माहितीचे विश्लेषण केल्यानंतर व्यायाम न करणाऱ्या व्यक्तींच्या तुलनेत नियमित व्यायाम करणाऱ्या लोकांमध्ये भविष्यात नैराश्य विकसित होण्याची शक्यता कमी असते.

विविध भौगोलिक क्षेत्रातील (उदा. युरोप, उत्तर अमेरिका) युवा आणि वृद्धांमध्ये नैराश्य आल्यास व्यायामाचा त्यावर संरक्षणात्मक परिणाम होतो. नियमित व्यायाम केल्यामुळे लोकांमध्ये नैराश्य विकसित होण्याचा धोका कमी होतो हे जाणून घेण्यासाठी प्रथमच अशा प्रकारचे मेटा-विश्लेषण करण्यात आले आहे, असे ब्राझीलमधील ला सॅले विद्यापीठातील फेलिप बॅरेटो शूच यांनी सांगितले.

जे लोक नियमित व्यायाम करतात किंवा शारीरिकदृष्टय़ा जास्त सक्रिय असतात त्यांच्यामध्ये नैराश्य विकसित होण्याचा धोका कमी असल्याचे स्पष्ट पुरावे मिळाले असल्याचे शूच यांनी सांगितले. हा अभ्यास अमेरिकन जर्नल ऑफ सायकियाट्री या नियतकालिकात प्रसिद्ध करण्यात आला आहे.

एक दशलक्ष चतुर्थाश लोकांवर केलेल्या विश्लेषनात शारीरिकदृष्टय़ा सक्रिय लोकांमध्ये भविष्यात नैराश्य विकसित होण्याचा धोका कमी असल्याचे सातत्यपूर्ण पुरावे आमच्यासमोर आले आहेत. व्यायामाचा सगळय़ाच वयोगटातील लोकांवर नैराश्याविरुद्ध संरक्षणात्मक परिणाम होतो.

मुंबई : माणसाचं शरीर हे 70 % पाण्याने बनलेलं आहे. त्यामुळे स्वास्थ्य सुधारण्यासाठी तुम्हांला नियमित मुबलक प्रमाणात पाणी गरजेचे आहे. नियमित किमान 2-3 लीटर पाणी पिणं गरजेचे आहे असा सल्ला हमखास दिला जातो.
किडनीस्टोन, हृद्यविकार, डीहायड्रेशन अशा समस्यांचा सामना करण्यासाठी प्रत्येकाने नियमित मुबलक पाणी पिणं गरजेचे आहे. त्यामुळे ठराविक वेळाच्या फरकाने पाणी पिण्याची सवय नक्की लावून घ्या.

दिवसाची सुरूवातही रिकाम्या पोटी पाण्याने करणे फायदेशीर आहे. हेच पाणी उठल्या उठल्या काहीही खाण्यापूर्वी, ब्रश करण्यापूर्वी केल्यास आरोग्यावर त्याचे काही चमत्कारिक परिणाम दिसतात. या उपायामुळे अनेक आरोग्यदायी फायदे होऊ शकतात.

काय होतात आरोग्यदायी फायदे?
रोज सकाळी ब्रश करण्यापूर्वी पाणी प्यायल्याने पोट होण्यास मदत होते. सोबतच बद्धकोष्ठता, अ‍ॅसिडीटी (पित्त) अशा समस्या आटोक्यात राहण्यास मदत होते.

रोज सकाळी ग्लासभर पाण्याने दिवसाची सुरूवात केल्याने शरीराचे मेटॅबॉलिझम सुधारण्यास मदत होते. यामुळे पोटावरील चरबी कमी होते. वजन घटवण्यास मदत होते.

रात्री झोपताना तोंडात लाळ निर्माण होते. सकाळी उठल्यावर ब्रश करण्यापूर्वी थेट पाणी प्यायल्यास ही लाळही पोटात जाते. यामुळे शरीराला फायदा होतो. कारण लाळेत असणारे एंझाईम्स पोटातील अनेक समस्यांचा त्रास कमी करण्यास मदत करतात.

ब्रश करण्यापूर्वी पाणी पिऊन दिवसाची सुरूवात केल्यास शरीरातील रक्तप्रवाह सुधारण्यास मदत होते.

मुंबई : उन्हाळ्याच्या दिवसात शरीरात थंडावा निर्माण व्हावा याकरिता अनेक उपचार फळांचा, भाज्यांचा आहारात समावेश केला जातो. अशातच चटणीपासून भाजीची चव वाढवायला मदत करणार्‍या पुदीन्याचाही आहारात, पेयांमध्ये समावेश केला जातो. चवीला पुदीना जितका स्वादिष्ट असतो तेवढेच त्याचे तेल अनेक समस्या दूर करण्यासाठी फायदेशीर ठरते. पुदीन्यामध्ये 'व्हिटॅमिन ए' घटक मुबलक प्रमाणात आढळतात. त्यामुळे पोटाचे आजार आणि डोळ्यांच्या आरोग्यासाठीही पुदीना फायदेशीर ठरतो.

केसगळतीवर पुदीना फायदेशीर
केसगळतीची कारणं ही प्रत्येक मनुष्यागणिक वेगवेगळी असतात. काही वेळेस पोषक आहाराच्या अभावामुळे केसगळती होते. केसगळतीचा त्रास आटोक्यात ठेवण्यासाठी पुदीन्याचे तेल फायदेशीर ठरते.

कसा कराल वापर
केसगळतीचा त्रास आटोक्यात ठेवण्यासाठी टाळूवर पुदीन्याच्या तेलाने मसाज करा. या तेलाच्या मसाजाने टाळूवरील रोमछिद्र खुली होतात. त्याजागी नवे केस उगवण्याची प्रक्रिया सुरू होते.
पुदीन्याच्या तेलामध्ये व्हिटॅमिन ईची कॅप्सुल उघडून मिसळा.हे मिश्रण रात्री झोपण्यापूर्वी टाळूला लावल्याने रक्तप्रवाह सुधारण्यास मदत होते. सोबतच केसांची वाढ सुधारण्यास मदत होते. नवे येणारे केसदेखील मजबूत होतात.

'मिटरेसी' कुळातील सदापर्णी, सुगंधी, उंच अशा वनस्पतींपैकी निलगिरी ही उबदार प्रदेशातील वनस्पती आहे. या वनस्पतीपासून सुगंधी
द्रव्योद्योग तेले, औद्योगिक तेले, औषधी तेले तयार केली जातात.
संधिवातावर निलगिरी तेल आणि ऑलिव्ह तेल समप्रमाणात घेऊन
चोळतात.

भाजल्याने त्वचेला इजा होते, अशा वेळी निलगिरी तेलाचा उपयोग होतो.

श्‍वासनलिकेचा दाह आणि जुनाट दम्यावर हे तेल
उत्तेजक असून कफ पातळ करून पाडणारे आहे.

नाकाच्या तक्रारींमध्ये निलगिरी तेल उपयोगी आहे. निलगिरीची मुळे रेचक आहेत. खोडाच्यासालींमध्ये टॅनिन असते.

निलगिरीचा उपयोग अतिसार, जुनाट अमांश, कापणे, दंतवैद्यकीय औषधे इत्यादीत केला जातो.

श्‍वासनलिकेच्या
वरच्या भागात संसर्गजन्य विकार आणि काही कातडीचे रोग यांवर निलगिरी तेल उपयुक्त सिद्ध होते. पाणथळ जागेत, सांडपाण्याच्या
दलदलीच्या जागेत निलगिरीची झाडे लावतात.

Dr. Vijay U. Jadhav
Dr. Vijay U. Jadhav
BAMS, Ayurveda Family Physician, 15 yrs, Pune
Dr. Vishwas Takale
Dr. Vishwas Takale
BAMS, General Physician, 19 yrs, Pune
Dr. Ashish Ingale
Dr. Ashish Ingale
BDS, Cosmetic and Aesthetic Dentist Dentist, 7 yrs, Pune
Dr. Sanjeev Sambhus
Dr. Sanjeev Sambhus
BAMS, Family Physician Physician, 34 yrs, Pune
Dr. Sayali Shinde
Dr. Sayali Shinde
BAMS, Pune
Hellodox
x