Health Tips
Stay healthy by reading wellness advice from our top specialists.

An apple a day keeps the doctor away is an old familiar saying even our mothers forced us to believe. But, this immunity increasing fruit cannot be included at any time of the day. There is a reason Ayurveda has always been behind us to eat certain foods at a particular time of the day to reap their benefits. Even our old friend apple has one.

As per studies, you should eat an apple in the morning hours. This is because apples are rich in dietary fiber, pectin, which is found in its peel. Since most people have digestive issues due to improper sleep or late eating habits, apples right in the morning, after waking up is a good idea. Thus, eating an apple in the morning can stimulate your bowel movement better than any other fruit.

Secondly, pectin can also help protect lactic acid and help the bacteria present in it grow better in the colon. This will further help in a healthier digestive tract. Other than this, pectins in apples can help get rid of toxins as it leads to the elimination of carcinogens, a substance responsible for producing cancer.

If you eat apples at night or in the evening, this pro-digestive fruit can turn against you and load on your intestinal functions. This means apples at night will produce gas and make you severely uncomfortable during the wee hours.

Also, the organic acid in apples can increase the stomach acid more than the normal level and can come in the way of your bowel movements.

Therefore, it is best to eat apples in the morning right after you get up or as a snack between meals to get its maximum benefits which include nutrients, weight loss, good skin, great digestion and a healthy body in the long run.

सध्या वजन कमी करण्यासाठी वेगवेगळ्या डाएट समोर येत आहेत. लोकही वाढलेल्या वजनाला वैतागलेले असल्याने फिट राहण्यासाठी या डाएटचा आधार घेत आहेत. आता केटोजेनिक डाएट वजन कमी करण्यासाठी फार चांगला पर्याय असल्याचं बोललं जात आहे. या डाएटला सामान्य भाषेत किटो डाएट म्हटलं जातं. मात्र किटो डाएट ही एक मेडिकल डाएट असून ही डाएट एखाद्या एक्सपर्टच्या देखरेखीत फॉलो केली गेली पाहिजे. जेणेकरुन कोणतीही आरोग्यदायी समस्या होऊ नये.

बॉडी मसल्सही होतात मजबूत

काही दिवसांपूर्वीच किटो डाएटची जोरदार चर्चा रंगली होती. कारण रणवीर सिंगने त्याच्या लग्नाच्या एक आठवड्यापूर्वी किटो डाएट सुरु केली होती. मीडिया रिपोर्टनुसार, त्याने हा डाएट प्लॅन फॉलो करुन ७ दिवसात ३ ते ४ किलो वजन कमी केलं होतं. किटो डाएटमुळे वजन तर कमी होतच, सोबतच बॉडी मसल्सही मजबूत होतात. चला जाणून घेऊ काय आहे किटो डाएट...

काय आहे किटो डाएट?

किटो डाएट करुन शरीराला किटोसिस स्थितीमध्ये आणलं जातं. किटोसिस ही शरीराची एक मेटाबॉलिक स्थिती आहे. ज्यात शरीर फॅटचा वापर ऊर्जेच्या रुपात करतं. त्यामुळेच हा डाएट प्लॅन फॉलो शरीराची गरज, उंची आणि वजन यानुसार प्लॅन केला जातो. या स्थितीत शरीर ब्लड ग्लूकोजऐवजी फॅटचे तुकडे तोडून ऊर्जेच्या रुपात वापरतं. याने वजन वेगाने कमी होण्यास मदत मिळते.

किटो डाएटमध्ये कार्बोहायड्रेटचं दररोज २० ते ५० ग्रॅम सेवन करावं लागतं. म्हणजे या डाएटमध्ये कमी कार्बोहायड्रेट आणि जास्त हाय फॅट पदार्थांचं सेवन केलं जातं. मात्र जेव्ह आपण फार जास्त कोर्बोहायड्रेट असलेले पदार्थ खातो तेव्हा शरीरात ग्लूकोज तयार होतं. ग्लूकोजला शरीरा सहजपणे ऊर्जेत रुपांतरित करतं.

पण किटोजेनिक डाएटमध्ये कार्बोहायड्रेटचं प्रमाण कमी केलं जातं. ज्यामुळे शरीरात किटोसिसची स्थिती निर्माण होते. किटोसिस एक अशी स्थिती आहे, ज्यात जेवण कमी केल्यानंतरही आपल्याला जिवंत ठेवण्यास मदत मिळते. ज्यात शरीर ग्लूकोजऐवजी फॅटचा ऊर्जेसाठी वापर करतं.

हाय फॅट डाएट

लो कार्ब आणि हाय फॅट डाएट हाच किटो डाएटचा मुख्य आधार असतो. पण हा डाएट प्लॅन आणखी प्रभावी करण्यासाठी यासोबत काही ड्रिंक्स घेण्याची गरज आहे. याने तुम्ही तुमचं शेड्युल योग्यप्रकारे प्लॅन करु शकता.

बॉडी डिटॉक्स

लिंबू आणि मिंटचा ज्यूस तुमच्या वजन कमी करण्याच्या प्लॅनचा महत्त्वाचा भाग असू शकतो. त्यामुळे रोज सकाळी हा ज्यूस आवर्जूज घ्यावा. याने बॉडी डिटॉक्स होण्यास मदत मिळते. म्हणजे शरीरातील सर्व विषारी तत्व बाहेर पडतात. याने तुमचा वजन कमी करण्याचा प्लॅनही वेगाने काम करु लागतो.

पालक-टोमॅटोची स्मूदी

पालक उकळून घ्या. नंतर ती मिक्सर किंवा ब्लेंडरमध्ये टोमॅटो टाकून बारीक करा. ही स्मूदी वजन करण्यास मदत करते. सोबतच याने तुमचं पोट साफ होण्यासही मदत मिळते.

फॅट क्रिम मिल्क

तुमचा डाएट प्लॅन हाय फॅट आणि लो कार्बची असेल तर तुम्ही फूल फॅट क्रिम असलेलं दूध सेवन करावं. सकाळी आणि सायंकाळी या दुधाचा समावेश डाएटमध्ये करावा. हवं असेल तर तुम्ही दुधाची स्मूदीही तयार करु शकता. यात तुम्ही रेड बेरीजही टाकू शकता. तसेच दुधात बदाम टाकूनही सेवन करु शकता.

दुधीभोपळा
यात भरपूर मात्रेत फायबर असतं आणि फॅट्सची मात्रा नगण्य असते. जर आपण आहारात दुधीभोपळ्याचे अधिक सेवन केले तर याचे परिणाम दिसून येतील.

कोबी
यात टारटेरिक अॅसिड आढळतं जे शरीरातील अतिरिक्त चरबी दूर करतं. आपण खूप गोड खात असल्यास फॅट लेवल वाढतं पण कोबी गोड पदार्थांना फॅट्समध्ये परिवर्तित होण्यापासून रोखते.

टोमॅटो
टोमॅटोमध्ये आढळणारे व्हिटामिन सी शरीरात इम्यून सिस्टमला हेल्थी बनवतं. वजन कमी करण्यात हे फार उपयोग आहेत.

पपई
पपई खाल्ल्याने गॅससंबंधित तक्रार दूर होते. पपई शरीरातील पचन तंत्राला दुरुस्त ठेवतं. वजन कमी करण्यासाठी रोज पपई खायला हवी.

बडीशेप
जेवण झाल्यावर बडीशेप खाणे लाभकारी आहे. याने जेवण पचतं. जेवण्यापूर्वी बडीशेप टाकलेली चहा प्यायल्याने भूक कमी लागते आणि आपण अती आहारा घेण्यापासून वाचतो.

पाणी
जेवण्यापूर्वी योग्य मात्रेत पाणी पिण्याने वजन नियंत्रित राहतं. पाणी पोटात जागा बनवून घेतं ज्याने आपण अती आहार सेवन करण्यापासून वाचतो. पण जेवण झाल्यावर पाणी पिणे टाळावे.

हळद
रोज सकाळी रिकाम्या पोटी एक लहान चमचा हळद कोमट पाण्यासोबत सेवन करावी. याने वजन नियंत्रित राहील. याने इन्फेक्शन आणि इतर संभाव्य धोके टळतील.

किशोरवयीन मुलींनी डाएटिंग केल्यास त्या धूम्रपान व मद्यपान या वाईट सवयींच्या आहारी जाण्याची शक्यता जास्त असते व त्यांच्या आरोग्यास ते हानिकारक असते शिवाय त्यामुळे त्यांच्या वर्तनातही अनिष्ट बदल होत असतात असे एका अभ्यासात दिसून आले आहे. कॅनडातील वॉटर्लू विद्यापीठाच्या संशोधकांनी म्हटले आहे की, ज्या मुली डाएटिंग करतात त्यांच्यात तीन वर्षांनंतर वर्तनात वाईट बदल दिसून आले आहेत.

जेवण टाळण्यामुळे या मुलींच्या वर्तनात बदल होत असल्याचे अमंदा राफोल यांचे म्हणणे आहे. डाएटिंगमुळे शरीराचा समतोल राहात नाही. तीन वर्षांत अनेक मुलींनी केव्हा ना केव्हा तरी डाएटिंग केले होते कारण त्यांच्यावर पौगंडावस्थेत असताना वजन वाढल्याने समाजाकडून शरीर सडपातळ ठेवण्यासाठी अप्रत्यक्ष दबाव होता, बहुतेक देशात याच कारणातून त्या डाएटिंग करतात व त्याचा परिणाम म्हणून त्या पुढे न्याहारी टाळू लागतात तसेच धूम्रपान व मद्यपानाच्या आहारी जातात. डाएटिंग करणाऱ्या मुली धूम्रपान व न्याहारी टाळण्याकडे वळण्याची शक्यता १.६ पट, तर मद्यपानाकडे वळण्याची शक्यता दीडपट असते, त्यामुळे आहार कमी करणे हानिकारक असते. कारण त्यामुळे काही चांगले होण्यापेक्षा हानी अधिक असते त्यापेक्षा संपूर्ण आरोग्यावर लक्ष केंद्रित करून वजन कमी करावे. त्यासाठी डाएटिंग करण्याची गरज नाही. ओंटारिओतील माध्यमिक शाळेतील ३३०० मुली या प्रयोगात सहभागी होत्या.

नारळाचा वापर भारतीय संस्कृतीमध्ये पूजेसाठी केला जातो. नारळाला श्रीफळाच्या नावानेही ओळखले जाते. वेगवेगळ्या पदार्थांची चव सुधारण्यासाठीही ओल्या खोबऱ्याचा वापर केला जातो. नारळामध्ये व्हिटॅमिन, पोटॅशिअम, फायबर, कॅल्शिअम, मॅग्नेशिअम आणि मिनरल्स भरपूर प्रमाणात असतात.

ओलं खोबरं खाल्ल्याने स्मरणशक्ती वाढते, तसेच पोटही साफ होतं. उन्हाळ्यात खोबरं आवर्जून खायला हवं. यानेही तुम्हाला अनेक आरोग्यदायी फायदे होतात. चला जाणून घेऊया ओलं खोबरं खाण्याचे फायदे...

1) स्मरणशक्ती वाढते

खोबरं खाल्लाने स्मरणशक्ती वाढते. यासाठी खोबऱ्याच्या पेस्टमध्ये बदाम मिश्रित करुन रोज खावे. नारळात कोलेस्ट्रॉल अधिक प्रमाणात मिळतात जे तुमचं आरोग्य चांगलं ठेवतं.

2) पोट राहतं साफ

जर तुमचं पोट खराब झालं असेल तर ओल्या खाबऱ्याचा एक मोठा तुकडा खाऊन झोपा. सकाळी तुमचं पोट साफ होणार. यात फायबर अधिक प्रमाणात असल्याने यामुळे पोट साफ होतं.

3) नाकातून रक्त येणे होते बंद

उन्हाळ्यात अनेकांना नाकातून रक्त येण्याच्या समस्येला तोंड द्यावं लागतं. यावर नारळ हा फारच चांगला उपाय आहे.

4) ओमोटींगपासून आराम

उन्हाळ्यात ओमोटींगची समस्या अनेकांना भेडसावते. वाढतं तापमान आणि घाम यामुळे असे होते. तुम्हाला जर ओमोटींग झाल्यासारखे वाटत असेल तर खोबऱ्याचा एक तुकडा खावा, याने तुम्हाला आराम मिळेल.

5) रोगप्रतिकारशक्ती वाढते

खोबऱ्याच्या सेवनाने इम्यून सिस्टम मजबूत होतं. यात अॅंटी बॅक्टेरिअल, अॅंटी फंगल आणि अॅंटी व्हायरल तत्व असतात. त्यामुळे रोगप्रतिकारशक्ती वाढते.

Dr. C  L Garg
Dr. C L Garg
MBBS, Family Physician General Medicine Physician, 46 yrs, Pune
Dr. Anuja Lathi
Dr. Anuja Lathi
MBBS, Dermatologist, 13 yrs, Pune
Dr. Rajesh Jagdale
Dr. Rajesh Jagdale
BAMS, Pune
Dr. Sushant Bagule
Dr. Sushant Bagule
BAMS, Pune
Dr. Nishant Vyavahare
Dr. Nishant Vyavahare
MDS, Dentist, 13 yrs, Pune
Hellodox
x