ऑफिस जॉब किंवा खुर्चीवर तासंतास बसून काम करणाऱ्यांना वेगवेगळ्या समस्यांचा सामना करावा लागतो. सकाळपासून सायंकाळपर्यंत खुर्चीवर बसून काम करणाऱ्या रोज एक्सरसाइजसाठी वेळ मिळतही नाही आणि ते थकव्यामुळे बरेचजण वेळ काढतही नाही. अनेक रिसर्चमधून असंही समोर आलं आहे की, सतत बसून काम करणाऱ्यांना हार्ट अटॅक धोका वाढतो. पण तरिही याकडे फारसं गांभीर्याने पाहिलं जात नाही. अशात ऑफिसमध्ये बसून काम करणाऱ्यांनी कोणती एक्सरसाइज करावी? असा प्रश्नही नेहमी विचारला जातो. त्यामुळे आम्ही एका खास एक्सरसाइजची माहिती तुमच्यासाठी घेऊन आलो आहोत.
जर तुम्ही बसून काम करत असाल आणि एक्सरसाइजसाठी नियमित वेळ काढू शकत नसाल तर एक अशी सोपी एक्सरसाइज आहे, ज्याचा तुम्हाला चांगला फायदा होईल. या एक्सरसाइजला जॅफर्सन कर्ल एक्सरसाइज असं नाव देण्यात आलं आहे. ही एक स्ट्रेचिंग एक्सरसाइज आहे. जास्त वेळ एकाच जागी बसून काम करणाऱ्यांचं शरीर आखडलं जातं. त्यामुळे ही समस्या दूर करण्यासाठी ही एक्सरसाइज फायदेशीर ठरू शकते.
सतत बसून काम केल्याने व्यक्तीची पाठ आणि मान खाली झुकते. जॅफर्सन कर्ल एक्सरसाइजने या समस्येपासून सुटका मिळू शकते. तसेच ऑफिसमध्ये बसून बसून काम करून गुडघे आणि कंबरही दुखायला लागते. या समस्याही या एक्सरसाइजने दूर होतील.
जॅफर्सन कर्ल एक्सरसाइजचे फायदे
जॅफर्सन कर्ल एक्सरसाइज कमी वेळात शरीराच्या अनेक मांसपेशीना एकाचवेळी आराम देते. ही एक्सरसाइज त्यांच्यासाठी फार फायदेशीर आहे, जे फार जास्तवेळ उभे राहून काम करतात किंवा जास्तवेळ बसून काम करतात. ज्यात जवळपास आपण सगळेच येतो. शरीराच्या मागच्या भागावर जॅफर्सन कर्ल एक्सरसाइज प्रभाव टाकते. ही एक्सरसाइज मानेपासून ते पायांच्या टाचांपर्यंत जाणाऱ्या सगळ्याच मांसपेशींवर दबाव आणते.
कॉम्प्युटरवर तासंतास टाइप करणे किंवा एकाच पोजिशनमध्ये बसल्याने मान आणि खांदे दुखायला लागतात. तसेच पाठ, कंबर आणि मांड्याही दुखायला लागतात. तसेच छातीमध्ये जास्त फॅट जमा होणे, खांदे वाकणे, मानेखाली वेदना होणे या सगळ्या बसून काम करणाऱ्यांना होणाऱ्या समस्या आहेत. यांच्यासाठी एक्सरसाइज अधिक फायदेशीर आहे.
कशी कराल एक्सरसाइज
ही एक्सरसाइज करण्यासाठी एका बेंचवर किंवा बॉक्सच्या काठावर उभे रहा. दोन्ही हातांमध्ये केटलबॉल घ्या. जर वजन नसेल तर केवळ हात हायांवर ठेवून उभे रहा.
सर्वातआधी चेहरा छातीकडे वळवा, या स्थितीत तुमची दाढी तुमच्या छातीला स्पर्श करेल याची काळजी घ्या. नंतर पाठ हळूहळू पुढच्या बाजूने बेन्ड करा आणि हातही बॉक्सच्या खालच्या दिशेने करावे.
या स्थितीत तुमचे दोन्ही हात बॉक्सच्या खाली, डोकं गुडघ्यांसमोर, पाय सरळ, कंबर वाकलेली असावी. तसेच हनुवटी छातीला आणि छाती मांड्यांना टेकवण्याचा प्रयत्न करा. नंतर पुन्हा पूर्वस्थितीत यावे.
सुरूवातीला ही एक्सरसाइज चार ते पाच वेळा करावी. नंतर हळूहळू याचा वेळ वाढवावा. तसेच सुरूवातीला छाती मांड्यांना टेकवण्याचा जास्त प्रयत्न करू नका. जेवढं सहजपणे होत असेल तेवढं करा.
काय होईल फायदा?
या एक्सरसाइजच्या माध्यमातून शरीर पुढच्या बाजून आणि मागच्या बाजूने घेण्यास मांसपेशी ताणल्या जातात आणि दबावही पडतो. ज्यामुळे मांसपेशी स्ट्रेच आणि रिलीज या दोन्ही स्थितीतून जाते.
ही एक्सरसाइज केवळ पाठ आणि पायांच्या मसल्सना प्रभावित करते असे नाही तर छोट्या मसल्स, जॉइंट यांनाही आराम देते. तसेच याचा पाठीच्या कण्यावरही प्रभाव पडतो.
दिवसभर बसून राहिल्याने वाकलेली पाठ सरळ करण्यासाठी आणि पाठीच्या कण्याचा लवचिकपणा कायम ठेवण्यासाठी ही एक्सरसाइज फायदेशीर ठरते.
(टिप : वरील लेखातील सल्ले हे माहिती म्हणून देण्यात आले आहेत. ही एक्सरसाइज करण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला नक्की घ्या किंवा तज्ज्ञांच्या मार्गदर्शनाखाली ही एक्सरसाइज करा. अन्यथा समस्या वाढण्याची शक्यता नाकारता येत नाही.)
बहुतांश लोकांना मानेचे दुखणे असते. त्याला अनेक कारणे असू शकतात. परंतु अलीकडच्या काळात एक नवीन आजार डोके वर काढत आहे. 'टेक्स्ट नेक' असे या आजाराचे नाव आहे. सुमारे ५० टक्के लोकांना या आजाराचा त्रास भेडसावत आहे. काय आहे नेमका हा आजार पाहू या...
नीता अनेक दिवसांपासून त्रस्त होती. तिला सर्वायकलचा त्रास कधीही नव्हता. परंतु त्यानंतरही तिची मान, खांदे आणि पाठ दुखत होती. एकस-रे करून घेतल्यानंतरही काही निष्पन्न झाले नाही. अखेर डॉक्टरांनी तिला विचारले की ती मोबाइलवर किती तास घालवते. आपल्या दिवसभराच्या कामावर तिने दृष्टिक्षेप टाकला त्यावेळी तिला लक्षात आले की आपण दररोज सर्वसाधारणपणे चार ते पाच तास मोबाइलवर घालवतो.
रोहिणीलाही अशाच प्रकारचा त्रास होत होता. तिचे काम तर मोबाइलवरच होते. तिनेदेखील आपल्या वेदनेबाबत डॉक्टरांशी चर्चा केली. या चर्चेतूनही हेच निष्पन्न झाले की मोबाइलच्या अतिरेकी वापरामुळे त्याला दुखण्याचा हा त्रास सुरू झाला. अलीकडेच ऑस्ट्रेलियात सुमारे अडीचशे लोकांवर एक परीक्षण करण्यात आले. त्यातून एकच बाब पुढे आली की, ज्यावेळी हे लोक मोबाइलवर असतात त्यावेळी त्यांची मान पूर्णपणे वाकलेली असते. पाठीला ताण आलेला असतो. याचा कारणांमुळे त्यांना शरीराच्या अनेक भागात वेदना होतात. या आजाराला 'टेक्स्ट सिड्रोम' म्हटले जाते.
अधिकांश लोकांना त्रास
स्मार्टफोनच्या अतिरेकी वापरामुळे अनेकांना विविधप्रकारचे आजार जडत आहेत. पंचवीस वर्षीय रोहिणीला हे माहिती नव्हते की मोबाइलच्या वापरामुळे ती आजारी होऊ शकते. तिच्या त्रासात इतकी वाढ झाली होती की मान वळविण्यात तिला खुपच त्रास होत होता. त्यामुळे तिला फिजिओथेरपी करून घ्यावी लागत होती. मोबाइलच्या अतिरेकी वापरामुळे आजारी पडणाऱ्यांची संख्या वेगाने वाढत असल्याचे संशोधनातून निष्पन्न झाले. ही संख्या वाढून सुमारे ५० टक्क्यांपर्यंत झाली होती. लोकांना वाटत होते की त्यांच्या पाठ, मान आणि खांद्यांमध्ये साधे दुखणे आहे. परंतु डॉक्टरांशी चर्चा केल्यानंतर या लोकांना 'टेक्स्ट नेक' असल्याची बाब पुढे आली.
अनेक प्रकारचे आजार
यासंदर्भात डॉक्टर अखिल श्रीवास्तव सांगतात की, 'टेक्स्ट नेक सिड्रोम'वर कोणताही उपाय न केल्याने पाठीचा कणा त्रास देऊ लागतो. स्नायूंचा ताण, हातपायांना मुंग्या येणे, ते सुन्न पडणे अशा गंभीर समस्या निर्माण होऊ लागतात. मानेला जास्त काळपर्यंत खालच्या बाजूला वाकवून ठेवल्याने हा त्रास सुरू होतो. सर्वसाधारणपणे मोबाइलवर टेक्स्ट मॅसेज पाठविण्यासाठी आपण ही मान खाली वाकवतो. त्यामुळेच या आजाराला 'टेक्स्ट नेक सिड्रोम' असे नाव देण्यात आले आहे. या आजारात मान आणि पाठिच्या कण्यावर जास्तीत जास्त ताण पडतो. सुरूवातीच्या काळात खांदे आणि मानेच्या दुखण्याचा त्रास सुरू होतो. कालांतराने हा त्रास गंभीर रूप धारण करू लागतो. त्यानंतर हा त्रास पाठिच्या कण्यापर्यंत पोहोचतो. या समस्येवर तोडगा न काढल्यास 'स्लीप डिस्क'चा त्रास सुरू होतो.
करावी लागू शकते शस्त्रक्रिया
'टेक्स्ट नेक सिड्रोम'कडे दुर्लक्ष देणे भोवण्याची शक्यता असते. हा त्रास दुर्लक्षामुळे इतका वाढू शकतो की बरेचदा फिजिओथेरपी किंवा शस्त्रक्रिया देखील करावी लागू शकते. त्यामुळे जास्त काळपर्यंत मान खालच्या बाजूला झुकविण्याची सवय टाळायला हवी. यासाठी नियमितपणे व्यायामही करायला हवेत. तसे न केल्यास पाठ, मानेचे दुखणे वाढू शकते.
कोणाचे किती तास
- भारतात एक व्यक्ती मोबाइलवर किमान सुमारे तीन तास खर्च करतो.
- संयुक्त राज्य अमेरिकेत एक व्यक्ती मोबाइलवर किमान पाच तास खर्च करतो.
- चायनात एक व्यक्ती मोबाइलवर किमान तीन ते चार तास खर्च करतो.