Health Tips
Stay healthy by reading wellness advice from our top specialists.

कोणत्याही प्रयत्नांशिवाय वजन वेगाने घटत असेल तर ते सामान्य किंवा गंभीर आजाराचे लक्षणही असू शकते. त्यामुळे या गोष्टीकडे दुर्लक्ष करता कामा नये. कोणत्याही प्रयत्नांशिवाय आहे, त्या दिनचर्येत तर वेगाने वजन घटू लागले तर ते आरोग्याच्या असमतोलाविषयी संकेत देत असते. त्याकडे दुर्लक्ष अजिबातच नको. आरोग्याच्या समस्यांमुळे जर व्यायाम, जिम न करता, आहारात कोणतेही बदल न करता दोन-तीन महिन्यांत व्यक्तीचे वजन 5-6 किलोने कमी होऊ शकते. वजनात वेगाने घट होत असेल तर साध्याशा आजारापासून ते गंभीर आजारापर्यंत कोणत्याही आजाराचे संकेत यातून मिळत असतात.


मधुमेह : मधुमेहाची समस्या असेल तर सुरुवातीला वजन अचानक घटू लागते. रक्तातील शर्करेचे प्रमाण वाढते, तेव्हा वजन घटते. वजन घटते शिवाय थकवा, लघवी करताना घाम येणे, रात्री झोपताना घाम येणे यासारखी लक्षणे मधुमेहाच्या सुरुवातीला दिसू शकतात.

थायरॉईड : थायरॉईडच्या समस्येमुळे अचानक वजन कमी होऊ शकते. सर्वाधिक समस्या ही ओव्हर अ‍ॅक्टिव्ह थायरॉईड ग्रंथी म्हणजे हायपर थायरॉईडिझममुळे होते. त्याशिवाय मनोवस्थेत बदल, गिळण्याची समस्या, थकवा, श्वास घेण्यात समस्या आणिघाम येणे हीदेखील लक्षणे दिसतात.

कर्करोग : कर्करोग हा घातक आजार जर वेळेवर याचे निदान झाले नाहीत तर हा आजार घातक आणि जीवघेणा ठरु शकतो. कर्करोगाने पीडितांचे वजन वेगाने कमी होते. वजन कमी होत असताना दिवसभर थकल्यासारखे वाटत असेल तर ही कर्करोगाची लक्षणे आहेत.



क्षयरोग : टीबी किंवा क्षयरोग झाल्यासही वजन झपाट्याने कमी होते. क्षय रोगाचे सर्वात पहिले लक्षण म्हणजे सतत दोन आठवडे खोकला येतो. क्षयरोग मायक्रोबॅक्टेरियम ट्यूबरक्युलोलिस जीवाणूंमुळे होतो. वजन कमी होण्याबरोबरच छातीत वेदना, रात्री झोपताना घाम येणे, थकवा इत्यादी प्रमुख लक्षणे दिसतात.

तणाव : तणाव हा व्यक्तीचा सर्वात मोठा शत्रू आहे. अनेक आजारांचे ते एक कारण आहे. तणावामुळे रात्री झोप लागत नाही, तसेच वेगाने वजन घटते. त्यासाठी मेडिटेशन आणि योग करण्याची गरज आहे.

एचआयव्ही - एड्‌सः एचआयव्ही ही लैंगिक संबंधातून होणारा संसर्ग आहे. त्याची शेवटची पायरी म्हणजे एड्‌स. वेगाने वज कमी होणे हे देखील या आजाराशी निगडित आहेत. त्यामुळे वजन कमी होणे दुर्लक्षित करु नका.

इतर काही आजार : इतरही काही आजारांमध्ये वजन वेगाने घटते. पोटाची समस्या, हार्मोन्समधील बदल, सीओपीडी आणि पार्किन्सन्स या आजारांमध्येही वजन कमी होते.

बटाट्यानंतर भेंडी हीच एक अशी भाजी आहे जी अनेक जणांना मनापासून आवडते. वजन कमी करू इच्छित असलेल्यांना भेंडी फायदेशीर ठरेल. पाहू किती गुणकारी आहे भेंडी:

* वजन कमी करायचे असेल तर दररोज कच्ची भेंडी चावून खायला हवी. कच्ची खाणे शक्य नसेल तर अर्धवट शिजवून खाऊ शकता.

*मधुमेही व्यक्तींनी अर्धवट शिजवलेली भेंडीची भाजी खायला हवी. यात भरपूर प्रमाणात फायबर असतं. यामुळे रक्तातील शर्करा नियंत्रणात राहण्यास मदत होते.

*भेंडीमुळे मेंदूचं कार्य सुरळीत सुरू राहतं. यामुळे लहान मुलांच्या मेंदूच्या वाढीसाठी भेंडी उपयुक्त आहे.

*भेंड्यांचे तुकडे करून पाण्यासोबत वाटून हे मिश्रण गाळावे. हा लेप चेहर्‍यावर लावल्याने काळे डाग दूर होतात.

कोणत्याही प्रयत्नांशिवाय वजन वेगाने घटत असेल तर ते सामान्य किंवा गंभीर आजाराचे लक्षणही असू शकते. त्यामुळे या गोष्टीकडे दुर्लक्ष करता कामा नये. कोणत्याही प्रयत्नांशिवाय आहे, त्या दिनचर्येत तर वेगाने वजन घटू लागले तर ते आरोग्याच्या असमतोलाविषयी संकेत देत असते. त्याकडे दुर्लक्ष अजिबातच नको. आरोग्याच्या समस्यांमुळे जर व्यायाम, जिम न करता, आहारात कोणतेही बदल न करता दोन-तीन महिन्यांत व्यक्तीचे वजन 5-6 किलोने कमी होऊ शकते. वजनात वेगाने घट होत असेल तर साध्याशा आजारापासून ते गंभीर आजारापर्यंत कोणत्याही आजाराचे संकेत यातून मिळत असतात.

मधुमेह : मधुमेहाची समस्या असेल तर सुरुवातीला वजन अचानक घटू लागते. रक्तातील शर्करेचे प्रमाण वाढते, तेव्हा वजन घटते. वजन घटते शिवाय थकवा, लघवी करताना घाम येणे, रात्री झोपताना घाम येणे यासारखी लक्षणे मधुमेहाच्या सुरुवातीला दिसू शकतात.

थायरॉईड : थायरॉईडच्या समस्येमुळे अचानक वजन कमी होऊ शकते. सर्वाधिक समस्या ही ओव्हर अ‍ॅक्टिव्ह थायरॉईड ग्रंथी म्हणजे हायपर थायरॉईडिझममुळे होते. त्याशिवाय मनोवस्थेत बदल, गिळण्याची समस्या, थकवा, श्वास घेण्यात समस्या आणिघाम येणे हीदेखील लक्षणे दिसतात.

कर्करोग : कर्करोग हा घातक आजार जर वेळेवर याचे निदान झाले नाहीत तर हा आजार घातक आणि जीवघेणा ठरु शकतो. कर्करोगाने पीडितांचे वजन वेगाने कमी होते. वजन कमी होत असताना दिवसभर थकल्यासारखे वाटत असेल तर ही कर्करोगाची लक्षणे आहेत.



क्षयरोग : टीबी किंवा क्षयरोग झाल्यासही वजन झपाट्याने कमी होते. क्षय रोगाचे सर्वात पहिले लक्षण म्हणजे सतत दोन आठवडे खोकला येतो. क्षयरोग मायक्रोबॅक्टेरियम ट्यूबरक्युलोलिस जीवाणूंमुळे होतो. वजन कमी होण्याबरोबरच छातीत वेदना, रात्री झोपताना घाम येणे, थकवा इत्यादी प्रमुख लक्षणे दिसतात.

तणाव : तणाव हा व्यक्तीचा सर्वात मोठा शत्रू आहे. अनेक आजारांचे ते एक कारण आहे. तणावामुळे रात्री झोप लागत नाही, तसेच वेगाने वजन घटते. त्यासाठी मेडिटेशन आणि योग करण्याची गरज आहे.

एचआयव्ही - एड्‌सः एचआयव्ही ही लैंगिक संबंधातून होणारा संसर्ग आहे. त्याची शेवटची पायरी म्हणजे एड्‌स. वेगाने वज कमी होणे हे देखील या आजाराशी निगडित आहेत. त्यामुळे वजन कमी होणे दुर्लक्षित करु नका.

इतर काही आजार : इतरही काही आजारांमध्ये वजन वेगाने घटते. पोटाची समस्या, हार्मोन्समधील बदल, सीओपीडी आणि पार्किन्सन्स या आजारांमध्येही वजन कमी होते.

तुम्ही काळे चणे किंवा फुटाण्यांचे फायदे अनेकदा ऐकले असतील, पण काय तुम्हाला हरभरा खाण्याचे फायदे माहीत आहेत? हरभरा चवीला स्वादिष्ट लागण्यासोबतच आरोग्यासाठीही चांगला असतो. हरभऱ्याचा उपयोग वेगवेगळ्या पदार्थांमध्ये केला जाऊ शकतो. हरभऱ्यामध्ये प्रोटीन, व्हिटॅमिन सी, फॅट, फायबर, कॅल्शिअम, कार्बोहायड्रेट आणि आयर्नसारख्या पोषक तत्वांचा समावेश असतो. हे चणे खाल्याने एनर्जी मिळते. त्यासोबतच याने हाडेही मजबूत होतात. जर तुमच्या शरीरात रक्ताची कमतरता असेल तर हरभरा खाणे फायद्याचे ठरेल. चला जाणून घेऊ हरभरा खाण्याचे आणखीही काही आरोग्यदायी फायदे...

१) हृदय चांगलं राहतं

जर तुम्ही रोज हरभरा खाल तर तुमचं हृदय निरोगी राहील. याच्या नियमीत सेवनाने बॅड कोलेस्ट्रॉलची लेव्हल कमी होते. त्यामुळे तुमचं हृदय निरोग आणि चांगलं राहतं.

२) ब्लड शुगरवर नियंत्रण

आजकाल अनेकांना ब्लड शुगरची समस्या असते. जर तुम्ही एक आठवडा अर्धी वाटी हरभरा खाल्यास तुमची ब्लड शुगर नियंत्रणात राहू शकतं.

३) शारीरिक कमजोरी होते दूर

हरभऱ्यामध्ये प्रोटीन आणि मिनरल्ससोबतच व्हिटॅमिनही अधिक प्रमाणात आढळतात. हे खाल्याने तुमच्या शरीराची कमजोरी दूर होते आणि तुम्हाला एनर्जी मिळते.

४) आतड्यांच्या कॅन्सरपासून बचाव

हरभऱ्यामध्ये फायबर्स आणि मिनरल्स मोठ्या प्रमाणात असतात, जे आतड्यातील बेकार बॅक्टेरियाला नष्ट करतात. आणि आतड्यांच्या कॅन्सरपासून बचाव करतात.

५) हाडे मजबूत होतात

हरभऱ्यांमध्ये व्हिटॅमिन सी अधिक प्रमाणात असतात. रोज नाश्त्यात याचे सेवन केल्यास तुमची हाडे आणखी मजबूत होऊ शकतात.

६) पचनक्रिया सुधारते

एक वाटी हरभरा रोज खाल्यास तुम्हाला मोठ्या प्रमाणात फायबर मिळतं. याने तुमची पचनक्रिया सुधारते.

७) त्वचेवर ग्लो येतो

हरभऱ्यांमध्ये क्लोरोफिलसोबतच व्हिटॅमिन ए, इ, सी, के आणि बी कॉम्प्लेक्स आढळतात. या तत्वांचे त्वचेला खूप फायदे आहेतय त्यामुळे चणे खाल्यास त्वचेवर ग्लो येतो.

८) वजन कमी करण्यास मदत

जर हरभरा तुम्ही नियमीत खाल्ला तर तुमचं पोट भरलेलं राहिल. त्यामुळे तुमचा ओव्हर डाएटपासून बचाव होतो. याप्रकारे तुम्ही सहजतेने तुमच्या वजनावर नियंत्रण मिळवू शकता.

९) वाढतं वय दिसत नाही

हरभऱ्यांमध्ये मोठ्या प्रमाणात व्हिटॅमिन आणि मिनरल्स असण्यासोबतच अॅंटीऑक्सिडेंट्सही आढळतात. याने वेगवेगळ्या आजारांना तुम्ही दूर ठेवू शकता आणि तुमचं वाढतं वयही दिसून पडत नाही.

१0) रक्त वाढतं

जर तुमच्या शरीरात रक्ताची कमतरता असेल तर आजच हरभरा खाण्यास सुरुवात करा. हरभऱ्यांमध्ये मोठ्या प्रमाणात आयर्न असतं. त्यामुळे याच्या नियमीत सेवनाने शरीरातील रक्ताची कमतरता भरुन निघते.

As an old saying goes, all the tasty things are unhealthy, everyone knows that burgers, pizzas, fries, etc are not very healthy for us, still, these are things we treat ourselves to on weekends and holidays. Junk food not only has a high calorific value, it also exposes the body to preservatives, artificial flavors, bad cholesterol and refined carbs. But, do you know that eating smart after binging on junk food can help reduce the harmful effect of these foods. Here are a few tips.


Drink plenty of water: Junk food has high sodium content. This can leave the body feeling dehydrated and create an electrolyte imbalance. As a result, your body retains water and you begin to feel bloated. At this point, water is your best friend. It can help flush toxins from your body and hydrate it. To go one step further, try drinking warm water through the day. If you like, you can also infuse water with slices of freshly cut fruits or herbs.
Make your diet fiber heavy: Junk food is always tempting and the one way to keep yourself from giving in to such temptation is to keep yourself feeling satiated. Increasing the amount of fiber in your diet can keep you satiated for longer and prevent snacking between meals. Fiber also helps improve digestion and helps the body expel junk food faster. To increase the amount of fiber in your food, pile on fresh fruits and vegetables and whole grains.

Include lean proteins: Proteins can also help relieve hunger pangs. However, not all forms of protein are good for the body after binging on junk food. Avoid fatty proteins like dairy products made from whole milk and red meat and instead focus on lean proteins like fish and chicken. These proteins are also easily digestible. Fish is also rich in omega 3 fatty acids that help reduce inflammation caused by additives in junk food.

Flavor your food with ginger: Ginger can help reduce inflammation caused by junk food and ease the digestive system. Drinking a cup of ginger tea or grating ginger over a salad or fruits can help lower triglyceride levels and aid in the liver’s recovery. Additionally, ginger is also beneficial in blood pressure regulation and improving cardio vascular health.

Sip some green tea: One of the reasons junk food is said to be bad for you is because of its high-calorie count. This can cause weight gain and undo your efforts to stay fit. Green tea has antioxidant properties that can negate some of the ill effects of junk food. It also helps lower bad cholesterol levels.

Dr. Rahul Devle
Dr. Rahul Devle
BHMS, Homeopath Family Physician, 10 yrs, Pune
Dr. Sandeep Darunde
Dr. Sandeep Darunde
BAMS, Optician Ophthalmologist, 3 yrs, Pune
Dr. Varghese Jibi
Dr. Varghese Jibi
MS/MD - Ayurveda, Ayurveda, 8 yrs, Pune
Dr. Dr.Monica Rathod
Dr. Dr.Monica Rathod
BDS, Cosmetic and Aesthetic Dentist Dental Surgeon, Thane
Dr. Pruthviraj  Ugale
Dr. Pruthviraj Ugale
MS/MD - Ayurveda, Ayurveda Diabetologist, 1 yrs, Pune
Hellodox
x