Health Tips
Stay healthy by reading wellness advice from our top specialists.

Headache is the most common type of pain, however not all headaches are alike. Migraines are typical headaches that are dull, constant and often accompanied by vomiting, nausea and sensitivity to light and sounds. They can cause extreme discomfort and usually involve just one side of the head. Severe migraines may require medical treatment, however there are foods which can help reduce migraine pain and can provide with significant relief. Here is a list of 5 foods that may prevent or reduce the intensity of migraine pain. Read on to know more.

1. Fatty fish
Fatty Fish is an excellent source of omega-3 fatty acids which can reduce inflammation and pain to a great extent. Apart from reducing inflammation, fish oil helps reduce blood clotting, lowers blood pressure and is extremely helpful in reducing other symptoms of migraine attacks. Some of the best sources are salmon, mackerel, trout, and herring.

2. Nuts
Nuts are packed with the goodness of magnesium which helps in enhancing the blood circulation in our body. Magnesium rich foods like beans, nuts, whole wheat breads, and whole wheat grains release pain reducing hormones that can in turn provide significant relief from migraine pain.

3. Flaxseeds
Flaxseeds are quite often used as a natural remedy and herbal treatment. They are a rich source of omega-3s which can help reduce the pain linked with migraines.

4. Water
Water is an essential element for overall health and body functions. When water depletes out of our body, that is the point when dehydration occurs. Such a condition may lead to headaches and migraines. Drinking plenty of water helps in controlling the migraine pain.

5. Yogurt
Our brain needs adequate amounts of calcium to function properly. Lack of calcium may lead to migraine. Eating one bowl of yogurt on a daily basis can prove to be quite beneficial for the overall health. Increased calcium intake could possibly keep migraine at bay.

Headache is the most common type of pain, however not all headaches are alike. Migraines are typical headaches that are dull, constant and often accompanied by vomiting, nausea and sensitivity to light and sound.
Here is a list of 5 foods that may prevent or reduce the intensity of migraine pain. Read on to know more.
1. Fatty fish
Fatty Fish is an excellent source of omega-3 fatty acids which can reduce inflammation and pain to a great extent. Apart from reducing inflammation, fish oil helps reduce blood clotting, lowers blood pressure and is extremely helpful in reducing other symptoms of migraine attacks.

2. Nuts
Nuts are packed with the goodness of magnesium which helps in enhancing the blood circulation in our body. Magnesium rich foods like beans, nuts, whole wheat breads, and whole wheat grains release pain reducing hormones that can in turn provide significant relief from migraine pain.

3. Flaxseeds
Flaxseeds are quite often used as a natural remedy and herbal treatment. They are a rich source of omega-3s which can help reduce the pain linked with migraines.

4. Water
Water is an essential element for overall health and body functions. When water depletes out of our body, that is the point when dehydration occurs. Such a condition may lead to headaches and migraines. Drinking plenty of water helps in controlling the migraine pain.

5. Yogurt
Our brain needs adequate amounts of calcium to function properly. Lack of calcium may lead to migraine. Eating one bowl of yogurt on a daily basis can prove to be quite beneficial for the overall health.

Published  
Dr. HelloDox Care #
HelloDox Care
Consult



आढावा
माइग्रेनमुळे सामान्यत: डोकेच्या एका बाजूला फक्त तीव्र वेदना होऊ शकतात. हे सहसा प्रकाश आणि आवाज यांच्यामुळे मळमळ, उलट्या आणि अति संवेदनशीलता येते.
मायग्रेनच्या त्रासामुळे दिवसात खूप वेळा लक्षणीय वेदना होऊ शकते आणि वेदना अक्षम होणे इतके गंभीर असू शकते.
अयूरा म्हणून ओळखले जाणारे चेतावणी लक्षणे डोकेदुखीच्या आधी किंवा नंतर येऊ शकतात. यात प्रकाश, ब्लाइंड स्पॉट्स किंवा चेहर्याच्या एका बाजूला किंवा आपल्या हातामध्ये किंवा पायमध्ये झुकाव समाविष्ट असू शकते.

मायग्रेन टाळण्यास काही औषधे मदत करतात आणि त्यांना कमी वेदनादायक बनवतात. जर आपल्याला आराम मिळत नसेल तर आपल्या डॉक्टरांशी वेगळ्या माइग्रेन उपचार पर्यायांबद्दल बोला. स्व-मदत उपायांसह आणि जीवनशैलीतील बदलांसह एकत्रित योग्य औषधे मदत करू शकतात.

लक्षणे
लहानपणापासूनच किशोरावस्था, किशोरावस्था किंवा लवकर प्रौढपणामध्ये मायग्रेन सुरू होतात. मायग्रिन चार चरणांमधून प्रगती करू शकतात: प्रोड्रोम, ऑरा माइग्रेन, डोकेदुखी आणि पोस्ट ड्रोम

प्रोड्रोम
माइग्रेनच्या एक किंवा दोन दिवसांपूर्वी, आपल्याला सूक्ष्म बदल दिसतील ज्यात येणार्या माइग्रेनची चेतावणी आहे,
यासह:
कब्ज
नैराश्यापासून उधळपट्टीपर्यंत मन बदलणे
वाढलेली तहान

ऑरा माइग्रेन
ऑरा माइग्रेन आधी किंवा दरम्यान येऊ शकते. बहुतेक लोकांना ऑरा माइग्रेनशिवाय मायग्रेनचा अनुभव येतो.ऑरास हे तंत्रिका तंत्राचे लक्षण आहेत. ते सामान्यत: दृश्यमान व्यत्यय असतात. कधीकधी उर देखील स्पर्श संवेदना (संवेदना), हालचाली किंवा भाषण (तोंडी) अडथळे असू शकते. आपले स्नायू कमकुवत होऊ शकतात किंवा आपल्याला कोणीतरी स्पर्श करत असल्यासारखे वाटू शकते.

यापैकी प्रत्येक लक्षणे सहसा हळूहळू सुरू होते, काही मिनिटांपर्यंत तयार होते आणि 20 ते 60 मिनिटे टिकते. माइग्रेन ऑराच्या उदाहरणांमध्ये हे समाविष्ट आहे:

आजकाल तणावग्रस्त आयुष्यामुळे असो किंवा वातावरणात बदल झाल्यानंतर सर्दी, खोकला आणि यामधून डोकेदुखीचा त्रास बळावतो. अनेक लोकांना तणावग्रस्त जीवनशैलीतून मायग्रेनचा त्रासही जाणवतो. झोप पूर्ण झाली नसेल तरीही डोकेदुखीचा त्रास होऊ शकतो. मग अशा कारणांमधून उद्भवणारी डोकेदुखी कमी करण्यासाठी आयुर्वेदातील काही उपाय फायदेशीर ठरतात. एका मिनिटांत दूर होईल डोकेदुखी

आजकाल तणावग्रस्त आयुष्यामुळे असो किंवा वातावरणात बदल झाल्यानंतर सर्दी, खोकला आणि यामधून डोकेदुखीचा त्रास बळावतो. अनेक लोकांना तणावग्रस्त जीवनशैलीतून मायग्रेनचा त्रासही जाणवतो. झोप पूर्ण झाली नसेल तरीही डोकेदुखीचा त्रास होऊ शकतो. मग अशा कारणांमधून उद्भवणारी डोकेदुखी कमी करण्यासाठी आयुर्वेदातील काही उपाय फायदेशीर ठरतात. एका मिनिटांत दूर होईल डोकेदुखी

आलं -
डोकेदुखीचा त्रास कमी करण्यासाठी आलं फायदेशीर आहे. पाण्यामध्ये आल्याचा टाकून उकळा. या पाण्याची वाफ घेतल्याने डोकेदुखीचा त्रास कमी होण्यास मदत होते. या लोकांंनी 'आलं' खाणं ठरू शकतं घातक

लिंबाचा रस -
डोकेदुखीचा त्रास कमी करण्यासाठी समप्रमाणात आल्याच्या रसासोबत लिंबाचा रस मिसळून हे मिश्रण दिवसातून 1 किंवा 2 वेळेस प्यायल्यास डोकेदुखीचा त्रास कमी होण्यास मदत होते.

पुदीना -
डोकेदुखीचा त्रास कमी करण्यासाठी पुदीन्याच्या पानांचा रस डोक्यावर लावा. यामुळे डोकेदुखीचा त्रास कमी करण्यास मदत होते.

आईसपॅक -
मायग्रेनचा त्रास जाणवत असल्यास पाठीवर आईसपॅकने मसाज करावा. यामुळे त्रास कमी होण्यास मदत होते.

लवंग -
लवंगाला बारीक वाटून एका कापडामध्ये ठेवा. थोड्या थोड्या वेळाने हे सुंगत रहावे. यामुळे डोकेदुखीचा त्रास कमी होण्यास मदत होते. रोज एक लवंग खा आणि 'या' समस्या दूर करा!

सफरचंद -
डोकेदुखीच्या त्रासामध्ये सफरचंद फायदेशीर ठरते.

मायग्रेन म्हणजे अर्धशिशीचं प्रमुख लक्षण म्हणजे कपाळापासून सुरु होणारी तीव्र डोकेदुखी. मायग्रेनमध्ये कपाळ, डोक्याचा अर्धाभाग आणि डोळ्यांभोवती तीव्र वेदना होतात आणि या वेदना हळूहळू वाढत जातात. प्रखर प्रकाश आणि आवाजामुळे वेदना आणखी वाढू शकतात.

मायग्रेनची कारणं

चुकीचा आहार आणि जीवनशैली हे मायग्रेनचा त्रास होण्यामागील एक महत्त्वाचं कारण आहे.

आपल्या आहारामध्ये चुकीच्या पदार्थांचा समावेश केल्यामुळे या अन्नाचं पचन आतडे योग्यरितीने करु शकत नाहीत.

आपल्या आतड्यांच्या बाजूनं अन्न आंबवण्याची क्रिया होते आणि शरीरातही त्यामुळे हानिकारक घटकांची निर्मिती होते. अशा परिस्थितीमध्ये पचनसंस्था संवेदनशील असलेल्यांमध्ये मायग्रेनच्या वेदना सुरु होतात.

सेरोटोनिनची पातळी कमी होते तेव्हा मेंदूतील रक्तवाहिन्यांना सूज येते. ही सूज आल्यामुळेही डोकेदुखी तसंच मायग्रेनचा झटका आल्याचं म्हटलं जातं. सेरोटिन हा चेतना वाहक असल्यानं काही विशिष्ट प्रकारच्या ग्रंथी, पचनमार्ग, मध्यवर्ती मज्जा संस्था आणि रक्तातील प्लेटलेटमध्ये त्याचा समावेश असतो. ट्रायप्टोथानप्रथिनांमार्फत हा घटक शरीरात तयार केला जातो.

मायग्रेन आणि आहार यांचा परस्परांशी काय संबंध आहे?

आहारातील पथ्ये हा मायग्रेनवरील उपचार नसला, तरी मायग्रेनच्या लक्षणांना कारणीभूत ठरणारे अन्नपदार्थ ओळखणं आणि ते टाळणं मायग्रेनच्या झटक्यांना प्रतिबंध करण्यात उपयुक्त ठरु शकतात.

खालील अन्नपदार्थांमुळे साधारणपणे मायग्रेनची लक्षणं दिसून येतात

चीझ

चॉकलेट

केळी

लिंबूवर्गीयफळे

हॉटडॉग

मोनोसोडियमग्लुटामेट

अॅस्पार्टेम

चरबीयुक्तअन्न

आइस्क्रिम

कॅफीनचं सातत्यानं केलं जाणारं सेवन

मद्ययुक्तपेये, विशेषत: रेडवाइन आणि बीअर

चायनीज रेस्टोरंट्समध्ये तयार होणाऱ्या अन्नपदार्थांमध्ये स्वाद वाढवण्यासाठी मोनोसोडियमग्लुटामेट अर्थात एमएसजी वापरलं जातं. सुप्स, सोयासॉस, सॅलडड्रेसिंग्ज, फ्रोझन अन्नपदार्थ, सुपमिक्स, क्रुटॉन्सस्टफिंगर तसंच काही प्रकारच्या चिप्समध्ये हे एमएसजी घातलेलं असतं. अन्नपदार्थांवरील लेबल्सवर सोडियम कॅसीनेट, हायड्रोलाइझ्डप्रोटीन्स किंवा ऑटोलाइझ्डयीस्ट ही नावं वापरून एमएसजी वापरलं जातं.

आहारासाठी मार्गदर्शक तत्त्वं

मायग्रेनचा त्रास होणाऱ्यांनी योग्य अन्नपदार्थांचे सेवन करुन सेरोटोनिन पातळी वाढवण्यासाठी प्रयत्न केले पाहिजेत.

सहज पचणारी प्रथिने योग्य प्रमाणातील कर्बोदकांसह घ्यावीत. ट्रायप्टोथान प्रकारची प्रथिनं कर्बोदकांसोबत घेतली तर ती उत्तम काम करतात. (उदाहरणार्थ, शेंगवर्गीय भाज्या, हातसडीचा भात किंवा फळं आणि टणक कवच असलेले पदार्थ).

हार्मोन्सचं कार्य सुरळीत सुरु राहावं, यासाठी प्रत्येकानं चांगल्या मेदाचं सेवन योग्य प्रमाणात केलं पाहिजे. (जवस, शेंगदाणे, ऑलिव्हऑइल किंवा फिशऑइल).

तंतूमय पदार्थ आणि दही यांचा आहारात समावेश असावा.

यामुळे आतड्यातील चांगल्या जीवाणूंची संख्या वाढते आणि विषारी द्रव्य शरीराबाहेर टाकली जातात.

प्रसन्न वाटायला लावणारे हार्मोन्स तयार करण्याचा सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे व्यायाम. १५-२० मिनिटांचा व्यायामही सेरोटोनिन पातळी वाढवण्यास पुरेसा आहे.

जेवण टाळल्यामुळेही डोकेदुखीची समस्या वाढते.

चहा, कॉफी, साखरयुक्त पेये, चॉकलेटस यांसारखे उत्तेजक पदार्थ टाळा.

Dr. Mayur Narayankar
Dr. Mayur Narayankar
MS/MD - Ayurveda, Ayurveda Family Physician, 8 yrs, Pune
Dr. Tushar Ghode
Dr. Tushar Ghode
BDS, Dentist, 6 yrs, Pune
Dr. Richa Lal
Dr. Richa Lal
MBBS, Anesthesiologist, 8 yrs, Pune
Dr. Pradip Pandhare
Dr. Pradip Pandhare
DNYS, 9 yrs, Pune
Dr. Yogesh Chavan
Dr. Yogesh Chavan
MS/MD - Ayurveda, Ayurveda Headache Specialist, 12 yrs, Nashik
Hellodox
x