Health Tips
Stay healthy by reading wellness advice from our top specialists.

मुंबई : नारळाचं तेल हे अन्नपदार्थ बनवण्यापासून ते अगदी सौंदर्य खुलवण्यासाठी वापरलं जातं. नारळाच्या तेलाचे अनेक औषधी गुणधर्म आहेत. त्यामुळे केवळ केसांच्या वाढीसाठी नव्हे तर या आरोग्यदायी फायद्यांसाठीही नारळाच्या तेलाचा वापर करा.

नारळाच्या तेलामध्ये मेटॅबॉलिझम सुधारण्याची क्षमता आहे. नारळाचे तेल पचायला हलकं आहे. यामुळे पचनसंस्थेचे कार्य सुधारते. सोबतच पित्ताशयावर आलेला दाब हलका करण्यास मदत होते.

नारळाच्या तेलामध्ये लॉरिक अ‍ॅसिड मुबलक प्रमाणात असते. यामुळे चेहर्‍यावरील जंतूचा त्रास कमी करण्यास मदत होते.

नारळाच्या तेलामध्ये अन्न बनवल्यास त्याच्या सेवनाने पचनसंस्थेतील कीटाणूंचा नाश होण्यास मदत होते.

नारळाच्या तेलात फॅटी अ‍ॅसिड असते त्यामुळे त्याच्या सेवनामुळे पोटावरील चरबी कमी करण्यास मदत होते.

नारळाच्या तेलामुळे त्वचा, केस यांचे पोषण होण्यास मदत होते. शरीरातील वेदना, सूज कमी करण्यास मदत होते. यामुळे पचनक्रिया सुधारण्यास मदत होते.

नारळाच्या तेलातील मीडियम-चेन ट्रिग्लिसेराइड्स घटक मांसपेशींना मजबुत करण्यास मदत होते. नारळाच्या तेलातील कॅप्रिक अ‍ॅसिड भूक नियंत्रणात ठेवण्यास मदत करतात.

लंडन : संशोधकांनी केस गळतीवर संभाव्य उपचार पद्धत शोधली आहे. हे औषध प्रामुख्याने ऑस्टियोपोरोसिस या रोगावर उपचार करण्यासाठी विकसित केले होते. या रोगामुळे हाडे कमकुवत आणि ठिसूळ बनतात.

हा अभ्यास पीएलओएस बायोलॉजी या नियतकालिकात प्रसिद्ध करण्यात आला आहे. ब्रिटनमधील मँचेस्टर विद्यापीठातील संशोधकांनी केस प्रत्यारोपण शस्त्रक्रियेसाठी दिलेल्या केसांच्या ग्रंथीवर या औषधामुळे वाढीस चालना मिळत असल्याचे आढळून आले. सद्य:स्थितीत पुरुषांमध्ये होणाऱ्या केस गळतीवर केवळ मिनोक्सिडील आणि फिनास्टेराइड ही दोन औषधे उपलब्ध आहेत, परंतु या दोन्ही औषधांमुळे काही प्रमाणात दुष्परिणाम होत असून केसांची वाढ अपेक्षितरित्या होत नसल्याचे आढळले. त्यामुळे रुग्णांना केस प्रत्यारोपण हा एकच उपाय राहतो.

त्यामुळे संशोधकांनी केस गळतीवर नव्या प्रकारचे उपाय शोधण्याची सुरुवात केली. यासाठी प्रथम इम्युनोसप्रेसिव औषध (सायक्लोस्पोरिन) आण्विक कार्यप्रणाली शोधण्यापासून केली.

सायक्लोस्पोरिन हे १९८०पासून प्रत्यारोपण अस्वीकार दडपणे आणि स्वयंप्रतिकारक रोगावर वापरले जात आहे. परंतु यामुळे गंभीर दुष्परिणाम होत असून अवांच्छित ठिकाणी केसांची वाढ होते. संशोधकांनी सायक्लोस्पोरिनने उपचार केलेल्या डोक्यावरील केसांच्या ग्रंथींचे विश्लेषण केले. येथील ठरावीक जीवनसत्त्व अनेक ऊती त्याचप्रमाणे केसांच्या ग्रंथींच्या वाढीत अडथळा निर्माण करतात.

यामुळे हे औषध वापरल्यामुळे अवांच्छित केसांची वाढ का होते हे स्पष्ट झाले आहे. त्याचप्रमाणे ऑस्टियोपोरोसिस रोगाच्या उपचारासाठी तयार केलेले औषध याच कार्यप्रणालीला लक्ष्य करते. यामुळे केसांच्या ग्रंथींची वाढ होत असल्याचे आढळून आले.

ताज्या बातम्यांसाठी लोकसत्ताचे मोबाईल अॅप डाऊनलोड करा.

मुंबई : उन्हाळ्याचा तडाखा आता चांगलाच वाढला आहे. उन्हाळ्यात आरोग्याबरोबरच सौंदर्याच्याही अनेक समस्यांना सामोरे जावे लागते. त्वचा टॅन होते तसेच केसही धुतल्यानंतर अगदी २ दिवसातच घामामुळे चिकचिकीत होतात. त्यांना वास येऊ लागतो. अनेकदा वारंवार केस धुणे शक्य नसते. मग या लवकर खराब आणि चिकचिकीत होणाऱ्या केसांचे काय करायचे? तर अगदी सोपे आहे. हे घरगुती उपाय करा. त्यामुळे केस लवकर चिकचिकीत होणार नाहीत.

#1. एक कप पाण्यात लिंबाचे काही थेंब घाला. शॅम्पू केल्यानंतर या मिश्रणाने केस धुवा. लिंबातील अॅसिडीक गुणधर्मामुळे केस लवकर चिकचिकीत होणार नाहीत.

#2. अंड्याच्या सफेद भागात लिंबाचे काही थेंब घाला. हे मिश्रण केसांना लावून १५-२० मिनिटे तसेच ठेवा. त्यानंतर पाण्याने केस धुवा. केस मऊ मुलायम होतील.

#3. बेकींग सोडा केस आणि त्वचेच्या समस्यांवर अतिशय फायदेशीर ठरतो. ३ चमचे बेकिंग सोड्यात पाणी घाला आणि हे मिश्रण केसांना मुळांपासून लावा. २० मिनिटांनी केस सौम्य शॅम्पूने धुवा.

#4. एक कप पाण्यात २ चमचे चहापावडर घालून १० मिनिटे उकळवा. मग ते मिश्रण गाळा. थंड झाल्यावर केसांना लावा. ५-१० मिनिटांनी केस सौम्य शॅम्पूने धुवा.

मुंबई : सौंदर्य खुलवण्यात केसांचा मोठा वाटा असतो. केस मुलायम, घनदाट आणि लांबसडक होण्यासाठी तुम्ही वेगवेगळ्या प्रकारचे शॅम्पू, तेल वापरता. तर अनेकदा घरगुती उपायही ट्राय करता. पण नेहमीच्या धावपळीत केसांकडे शक्य तितके लक्ष दिले जात नाही. पण अशा काही सोप्या टिप्स ज्यासाठी तुम्हाला अधिक वेळ खर्च करावा लागणार नाही आणि त्यामुळे केसांचे आरोग्यही राखले जाईल. यासाठी तुम्हाला फक्त शॅम्पूमध्ये काही गोष्टी मिसळायच्या आहेत. पहा कोणत्या आहेत त्या गोष्टी...

लिंबाचा रस
शॅम्पूमध्ये लिंबाच्या रसाचे काही थेंब मिसळा. त्यामुळे केस नीट स्वच्छ होतील. केसातील तेल सहज निघून जाईल. स्काल्फचा पीएच बलन्स योग्य राखता येईल.

टी ट्री ऑईल
टी ट्री ऑईलमध्ये अॅंटीबॅक्टेरीअल आणि अॅँटीफंगल गुण असतात. शॅम्पू टी ट्री आईल मिक्स केल्याने कोंड्याची समस्या दूर होईल. केसांतील नैसर्गिक ऑईल टिकून राहील. आणि स्काल्फचे इंफेक्शन कमी होण्याची संभावनाही कमी होईल.

कोरफड जेल
त्वचेबरोबरच केसांच्या आरोग्यासाठीही कोरफड जेल फायदेशीर ठरते. शॅम्पूत मिक्स करुन लावल्याने केसात येणारी खाज कमी होईल. स्काल्फ ऑयली होण्याचे प्रमाण कमी होईल. केस नीट स्वच्च होतील. त्याचबरोबर केसगळती थांबण्यास मदत होईल.

आवळा ज्यूस
आवळा केसांसाठी अत्यंत उपयुक्त ठरतो. एक लहान चमचा आवळा ज्यूस शॅम्पूत मिसळा आणि त्याने केस धुवा. असे नियमित केल्याने केस काळे होण्यास मदत होईल. केसांचे चांगले कंडीशनिंग होईल आणि त्याचबरोबर केस वाढीसही चालना मिळेल.

मध
केस खूप कोरडे झाले असल्यास एक छोटा चमचा मध शॅम्पूत मिसळा. त्यामुळे केसातील बॅक्टेरिया नष्ट होतील. केसांना चमक येईल. मात्र शॅम्पूत मध मिसळल्यानंतर केस स्वच्छ धुवा. अन्यथा मधाचा चिकचिकीतपणा केसात राहील.

ग्लिसरीन
ग्लिसरीनचे ७-८ थेंब शॅम्पूत मिसळल्याने केस मॅनेजेबल राहतील. स्काल्फही हायड्रेट राहील.

माझे केस कधी वाढतच नाहीत, अशी तक्रार सध्या अनेक मुली आणि महिलांकडून ऐकायला मिळते. महिलांचे सौंदर्य तर त्यांच्या केसातच असते असे म्हटले जाते. हे केस लांब आणि घनदाट असावेत अशी जवळपास प्रत्येक स्त्रीची इच्छा असते. मग हे केस वाढविण्यासाठी अनेक उपाय अवलंबले जातात. अनेकदा केस दाट आणि काळेभोर होण्यासाठी त्यावर बाजारात मिळणाऱ्या विविध प्रसाधनांचा भडीमारही केला जातो. पण यामुळे केस वाढण्याऐवजी ते आणखीनच खराब होण्याची शक्यता असते. प्रदूषण, शाम्पूचा भडीमार आणि इतर अनेक गोष्टींमुळे केस पातळ होतात. शिवाय सध्या ताण हे केस गळण्याचे एक महत्त्वाचे कारण असते.

केसांचे आरोग्य चांगले राहण्यामध्ये वातावरण, केस धुण्यासाठी वापरण्यात येणारे पाणी, केसाला लावली जाणारी शॅम्पू, कंडिशनर, तेल यांसारखी उत्पादने यांचा समावेश असतो. याबरोबरच आणखी एका महत्त्वाच्या गोष्टीचा समावेश असतो तो म्हणजे आहार. हा आहार चांगला असेल तर केस चांगले राहण्यास मदत होते. केसांचा पोत सुधारावा आणि ते जाड व्हावेत यासाठी घरगुती उपाय केल्यास त्याचा चांगला उपयोग होतो. आहारातही फळांचा समावेश केसांच्या उत्तम वाढीसाठी आवश्यक असतो. आता कोणती फळे खाणे केसांच्या आरोग्यासाठी चांगले असते पाहूयात…
सफरचंद

‘An Apple a day keep doctor away’ या उक्तीप्रमाणे सफरचंद हे फळ आरोग्यासाठी अतिशय चांगले असते हे आपल्याला माहित आहे. पण त्याचबरोबर केसांच्या वाढीसाठीही हे फळ उपयुक्त असते. दिवसातून एक सफरचंद खाल्ल्यास त्याचा केसांची त्वचा चांगली राहण्यास मदत होते. तसेच सफरचंदात असणारे फेनॉलिस आणि बायोटीन या घटकांमुळे केसांच्यां मूळांतील ताकद वाढते.

पेरु

पेरुतील एक बी ही अमृत बी असते आणि तिच्यामुळे आरोग्याच्या अनेक समस्या दूर होतात असे म्हटले जाते. त्याचबरोबर पेरुमध्ये कॅल्शियम आणि इतरही शरीराला आवश्यक असणारे घटक असतात. पेरुत असणाऱ्या अ जीवनसत्त्वामुळे केसांची वाढ होण्यास मदत होते. त्यामुळे तुम्ही रोज एक पेरु खाल्लात तर नक्कीच तुमचे केस चांगले वाढतील.

संत्री

संत्र्यामध्ये असणाऱ्या क जीवनसत्त्वामुळे केस वाढण्यास मदत होतेच. पण त्यामुळे केसांचा पोत सुधारण्यासही मदत होऊन केसांची चमक वाढते. संत्री केसांच्या आतील त्वचा आणि मूळे बळकट होण्यासही फायदेशीर असते.

स्ट्रॉबेरी

हे बाजारात कमी प्रमाणात उपलब्ध होणारे फळ आहे. मात्र ते आरोग्यासाठी चांगले असते. स्ट्रॉबेरीमध्ये असणारे पोषक घटक केसांच्या वाढीसाठी फायदेशीर असतात. स्ट्रॉबेरीमध्ये सिलिका, जीवनसत्त्व ब आणि क असते त्यामुळे केसांचा पोत सुधारतो.

Dr. Sonali  Satav
Dr. Sonali Satav
MD - Homeopathy, Family Physician Homeopath, 10 yrs, Pune
Dr. Shilpa Jungare Tayade
Dr. Shilpa Jungare Tayade
MS/MD - Ayurveda, Ayurveda Dermatologist, 8 yrs, Pune
Dr. Dr.Monica Rathod
Dr. Dr.Monica Rathod
BDS, Cosmetic and Aesthetic Dentist Dental Surgeon, Thane
Dr. Pramod Bharambe
Dr. Pramod Bharambe
DHMS, Family Physician Homeopath, 30 yrs, Pune
Hellodox
x