Health Tips
Stay healthy by reading wellness advice from our top specialists.

कानफुटीची वेल पावसाळ्यात उगवते. या वेलीची पाने कडुलिंबाच्या पानासारखी कातरलेली असतात. कानफुटीच्या वेलीला फुले पांढरी येतात. ती तीन तीन अशी एकत्र असतात. याची फळेही औषधी आहेतती तीन धारी आहेत.यात तिन कप्पे असतात यात प्रत्येकी तीनतीन बिया असतात. त्यावर पांढरे ठिपके असतात. कानफुटीची मुळे पांढरी असतात.

कान फूटला असता कानफुटीची पाने ठेचून बांधतात किंवा या पानांचा रस कानातून पू घाण निघत असेल किंवा कान फुटला असेल तर घालतात. कानास अप्रतिम औषध आहे.

शौचाला साफ – कानफुटीच्या पानांचा रस दोन छोटे चमचे पोटात घेतला असता या पर्णरसाच्या सेवनामुळे परसाकडे साफ होते.

आमवातावर – आमवातामुळे शरीरास आलेला जडपणा नाहीसा करण्यासाठी कानफुटीची पाने ठेचून अर्धा लिटर पाण्यात त्याचा एक अष्टमांश उरेल इतका काढा करावा व तो आमवतात सकाळ-संध्याकाळ एकेक चमचा रोज घ्यावा. त्याने बरे वाटते. आमवातात तर हा अगदी अप्रतिम औषधोपचार आहे.

मूत्र रोगावर – कानफुटीच्या जुलाबान लघवी तुंबली असेल तर ती साफ होते.

मूतखडा – कानफुटीच्या जुलाबाने मूतखडाही बरा होतो.

संधीवातात – कानफुटीची पाने ठेचून अर्धा लिटर पाण्यात त्याचा एक अष्टमांश उरेल इतका काढा करावा व तो आमवातात सकाळ-संध्याकाळ एकेक चमचा रोज घ्यावा. त्याने बरे वाटते.

आर्तवजन्यरोगावर – कानफुटीची पान व वेखंड ही समभाग चूर्ण करून एक छोटा चमचा सकाळ व संध्याकाळ घेतल्यास ताबडतोब गुण येतो व आर्तवजन्य सर्व रोग बरे होतात.

पोटदूखीवर – कानफुटीच्या पानांचा रस दोन छोटे चमचे पोटात घेतला असता या पर्णरसाच्या सेवनामुळे पोटदूखी बरी होते. अशाप्रकारे कानफूटी ही अतिशय उपयुक्‍त वनौषधी आहे.

लठ्ठपणा एक शारीरिक समस्या असून त्यास आळा घातला नाही तर विविध गंभीर आरोग्य समस्यांसाठी ते कारणीभूत ठरू शकते. लठ्ठपणासोबत सांधेदुखी, थायरॉइड व रक्तातील साखर यांसारख्या समस्या शरीरात डोके वर काढू लागतात.

अमेरिकेतील व्योमिंग विद्यापीठातील शास्त्रज्ञांनी मात्र लठ्ठपणा दूर करण्यासाठी अनोखा उपाय शोधला आहे. त्यांनी लाल रिचीपासून एक औषध तयार केले असून ते दीर्घकाळपर्यंत तुमच्या शारीरिक वजनाला संतुलित ठेवून लठ्ठपणा घटविण्यास मदत करेल.

शास्त्रज्ञांच्या माहितीनुसार, लाल मिरचीमध्ये कॅप्साइसिन नामक घटक असतो. त्यामुळेच मिरचीला तिखटपणा येतो.

हा घटक वजन घटविणे, लठ्ठपणा दूर करणे व चयापचय वाढविण्यास मदत करतो. या अध्ययनाचे प्रमुख भारतीय वंशाचे शास्त्रज्ञ भास्करन त्यागराजन यांनी सांगितले की, हा घटक नुसत्या मिरचीच्या सेवनातून आपले शरीर घेत नाही. त्यामुळे मिरचीपासून बनलेल्या औषधाचे सेवन उचित आहे, ते पुरेसा लाभ देते.

कॅप्साइनपासून बनलेली मेटाबोसिन औषधे शरीरात पोहोचल्यानंतर दिवसभर कॅप्साइसिनला शरीरात सोडत असतात. त्यामुळे शरीरात जळजळ वा अन्य दुष्परिणाम होत नाहीत.

त्यागराजन यांच्या माहितीनुसार, या औषधामुळे रक्तातील साखर, कोलेस्ट्रॉल व इन्सुलिनची पातळीही संतुलित होते. शास्त्रज्ञांनी उंदरांवर आठ महिने या औषधाची चाचणी घेतली. त्यात कोणत्याही दुष्परिणांमाशिवाय वजन कमी झाल्याचे दिसून आले.

सोबतच ते चरबीयुक्त पदार्थांचा दुष्प्रभावही कमी करते व शरीरात चरबी पेशी वाढू देत नाही.

स्वयंपाकघरात कोथिंबिरीचा उपयोग होणार नाही असा एकही दिवस सापडणार नाही. अशा कोथिंबिरीचे औषधी गुणही बरेच आहेत.

कोथिंबीर शरीराचा दाह शमवणारी तसेच तृष्णाशामक आहे. भूकवर्धक आणि अतिसाराला मारक अशी कोथिंबीर डोळ्यांसाठीही अतिशय गुणकारी आहे. जळजळ होत असल्यास कोथिंबिरीचा एक किंवा दोन थेंब ताजा रस डोळ्यांमध्ये टाकल्याने आराम मिळतो.

ओल्या कोथिंबिरीबरोबरच धणेही तेवढेच उपयोगी आहेत. धणे व सुंठ समप्रमाणात घेऊन काढा करून प्यायल्याने खोकला हळूहळू कमी होऊन नाहीसा होतो. अतिसारावरही धण्याचा काढा करून प्यायल्याने उपयोग होतो.
गर्भवती स्त्रियांना उलट्यांचा अधिक त्रास होतो तेव्हा १0 ग्रॅम खडीसाखर आणि २.५ ग्रॅम धणे पावडर तांदळाच्या पेजमध्ये मिसळून दिल्यास उलट्या कमी होण्यास मदत होते.

धणे मुखशुद्धीकारकही आहेत. पचनादी त्रास झाल्यास किंवा अजिर्णामुळे हैराण झाल्यास चहाच्या पावडरबरोबर धणे पूड वापरतात.

लसणाचा अभ्यास केल्यानंतर यावरचा शोधनिबंध प्रकाशित करण्यात आलाय. जर्नल ऑफ अँग्रीकल्चरल अँण्ड फूड केमिस्ट्री या शोधनिबंधामध्ये अंकुरीत लसणाची अँण्टीऑक्साईडची क्रिया वाढवण्याचा उपाय असू शकतो, असे कीम टीमने सांगितले.लसणाला आयुर्वेदामध्येही महत्त्व आहे.

लसूण आरोग्यासाठी खूप उपयोगी आणि गुणकारी आहे. हृदयरोगावर लसूण रामबाण उपाय करते, हे अभ्यासातून स्पष्ट झाले आहे. मात्र, ही लसूण मोड आलेली किंवा अंकुरलेली हवी. हृदयरोग तज्ज्ञ सांगतात, रोज आहारात एक तरी लसणाची पाकळी हवी. ताज्या लसणापेक्षा साठवून ठेवलेल्या लसणाला आलेले अंकुर किंवा अंकुरीत लसण यामध्ये अँण्टीऑक्साईडची क्रिया जलद गतीने होते. त्यामुळे अंकुरीत लसूण हृदयासाठी खूप लाभदायक होऊ शकते, असे अमेरिकातील ‘युनिव्हर्सिटी ऑफ लोव’चे मुख्य संशोधनकर्ता जॉग किम यांचे म्हणणे आहे.

लसूण असलेले पदार्थ कोलेस्ट्रॉल, रक्तदाब कमी करण्यास मदत करतात, असे कीम टीमचे म्हणणे आहे. जेव्हा लसणाच्या बीमधून निघालेल्या अंकुराबरोबर अनेक संयुगे बनतात. अंकुरीत फळे आणि धान्य यामध्ये अँण्टीऑक्साईडची क्रिया जलद गतीने वाढत जाते.


ही क्रिया साठवून ठेवलेल्या लसणामध्ये पण होऊ शकते. 5 दिवसांनी अंकुरीत झालेल्या लसणात अँण्टीऑक्साईडची क्रिया जेवढी जलद होते, तेवढी ताज्या लसणात होत नाही.

लेडी फिंगर म्हणून ओळख असणारी हिरवी भाजी भेंडी , भाज्यांमध्ये बर्‍याच लोकांना पसंत येते, तर त्याला नापसंत करणारे लोक देखील असतात. पण भेंडीच्या या फायद्यांना जाणून घेतल्यावर तुम्ही नक्कीच याचे सेवन कराल. जाणून घ्या भेंडीचे 10 अनमोल फायदे...

कँसर - भेंडीला आपल्या ताटात सामील करून तुम्ही कँसरला पळवू शकता. खास करून कोलन कँसरला दूर करण्यासाठी भेंडी फारच फायदेशीर असते. ही आतड्यांमध्ये उपस्थित विषारी तत्त्वांना बाहेर काढण्यास मदत करते, ज्याने तुमच्या आतड्या स्वस्थ राहतात आणि उत्तम प्रकारे काम करतात.

हृदय - भेंडी तुमच्या हृदयाला देखील स्वस्थ ठेवते. यात उपस्थित पॅक्टिन कोलेस्टरॉलला कमी करण्यास मदत करतो. तसेच यात असणारे विरघळणारे फायबर, रक्तात कोलेस्टरॉलला नियंत्रित करतो, ज्याने हृदय रोगाचा धोका कमी राहतो.

डायबिटीज - यात असणारा यूगेनॉल, डायबिटीजसाठी फारच फायदेशीर असतो. हा शरीरात ग्लोकोजच्या स्तराला वाढवण्यापासून बचाव करतो, ज्याने डायबिटीज होण्याचा धोका कमी असतो.

अॅनिमिया - भेंडी ऍनिमियामध्ये फारच लाभदायक असते. यात उपस्थित आयरन हिमोग्लोबिनचे निर्माण करण्यास सहायक असतो आणि विटामिन- के, रक्तस्त्रावाला रोखण्याचे काम करतो.

पचन तंत्र - भेंडी भरपूर फायबर असणारी भाजी आहे. यात उपस्थित लसदार फायबर पचन तंत्रासाठी फायदेशीर असतो. यामुळे पोटफुगी, कब्ज, पोट दुखणे आणि गॅस सारख्या समस्या होत नाही.

6
हाड मजबूत होतात - भेंडीत आढळणारा लसदार पदार्थ आमच्या हाडांसाठी फारच उपयोगी असतो. यात असणारे व्हिटॅमिन-के हाडांना मजबूत ठेवण्यासाठी मददगार असतात.

7
इम्यून सिस्टम - भेंडीत व्हिटॅमिन-सी असल्यामुळे एंटीआक्सिडेंटने भरपूर असते. ज्यामुळे हे इम्यून सिस्टमला मजबूत करून शरीराला आजारांपासून लढण्यास मदत करते. याला भोजनात सामील केल्याने बरेच आजारपण जसे खोकला, थंडीचा त्रास कमी होतो.

डोळ्याची रोशनी - भेंडी व्हिटॅमिन-ए, बीटा कॅरोटीन आणि एंटी-ऑक्सीडेंट्सने भरपूर असते, जी सेल्युलर चयापचयाने उत्पन्न झालेले

मुक्त कणांना समाप्त करण्यात सहायक असते. हे कण नेत्रहीनतेसाठी जबाबदार असतात. त्याशिवाय भेंडी मोतियाबिंदूपासून देखील तुमचा बचाव करते.
गर्भावस्थेत भेंडीचे सेवन लाभदायक आहे. भेंडीत फोलेट नावाचा एक पोषक तत्त्व असतो जो गर्भाच्या मस्तिष्काचा विकास करण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका निभावते. त्याशिवाय भेंडीत बर्‍याच प्रकारचे पोषक तत्त्व आढळून येतात, जे आरोग्यासाठी फायदेशीर असतात.

10 भेंडी तुमचे वजन कमी करण्यात मदत करते तसेच तुमच्या त्वचेला यंग बनवून ठेवते. याचा प्रयोग केल्याने केस सुंदर, दाट आणि चमकदार बनतात. यात असणारा लसदार पदार्थाला लिंबासोबत शँपूसारखे वापरू शकता.

Dr. Ankita  Bora
Dr. Ankita Bora
MBBS, Adolescent Pediatrics Allergist, 2 yrs, Pune
Dr. Dr Amrut Oswal
Dr. Dr Amrut Oswal
Specialist, Orthopaedics Joint Replacement Surgeon, 29 yrs, Pune
Dr. Vijay Hatankar
Dr. Vijay Hatankar
MS/MD - Ayurveda, Ayurveda Family Physician, 21 yrs, Pune
Dr. Sachin Hundekari
Dr. Sachin Hundekari
MBBS, Cardiologist, 4 yrs, Pune
Dr. Abhay Jamadagni
Dr. Abhay Jamadagni
MS/MD - Ayurveda, Ayurveda, 8 yrs, Pune
Hellodox
x