Do you Easily get infected and suffer from cough and cold during monsoon? than these tips will definitely help you.
In Rainy season mosquitoes can easily breed and increases the risk of mosquito transmitted infections.Malaria , Dengue , food and water poisioning , diarrhoea, vomiting , flu.
Viral infections are also common. In highly humid weather numerous one can prone to skin diseases and fungal infections.
Chronic skin conditions such as eczema, acne and psoriasis tend to worsen during the monsoon season. The climate is also favourable for fungus to thrive.
People they have problem of recurrent cough and cold or allergic cough also suffer a lot in these season because of their low immunity.
1)What You need to care about Food and drink:
* If you’re fond of street food, the rainy season isn’t the time to indulge. Pollution of water and raw vegetables is very common during rainy season. You can easily fall ill from contaminants.
*you must avoid any sort of fried food While consuming fish, make sure you eat it fresh. Cook fish properly as it is the breeding season for fishes.
*Try to avoid refrigerated food and drinks.
*Monsoons are infamously known for stomach ailments, too. Indigestion and food poisoning are mostly affect people in the months of rains.
Food items cleaned and cooked at home are any day better than frozen, pre-cooked food from the market. Warm and fresh cooked food must be given preference over cold leftovers as the former not only gives a soothing warm effect to your body it also helps in keeping away some common bacterial illnesses away.
*A cup of hot soup is highly recommended during monsoon. It encourages thickened secretions and helps you to get rid of bacteria and viruses from your system.
Frequently Drink antibacterial warm herbal teas .
Take Vitamin C to boost your immune system and help fight off infections.
2)What you need to care about skin and hair:
*Number of leptospirosis cases may peak during the rainy season and outbreaks can occur following excessive rainfall or flooding. it can lead to various fungal infections of the feet and nails.
*Dry your feet whenever they get wet. Don't continue to wear wet socks or wet shoes!
*Get a good pair of waterproof shoes to protect your feet from getting wet,also they are easier to dry off and provide traction that prevents slipping.
*After getting wet in the rain take Shower.Diseases develop when your body experiences a sudden change of temperature in the rain. Taking a hot shower right after being drenched in wet clothes stabilises the cold temperature and is the best way to get rid of all the germs that you may have picked up in the rain. If you get drenched in the rain, add disinfectant to bathing water to avoid skin problems.
*Keep your skin clean by bathing twice a day. Due to humidity many toxins can buildup on the the skin.
*Avoid colds and coughs by keeping your body warm and dry.
*Children's skin is particularly vulnerable during the monsoon season. Impetigo & scabies are common during these season and produces itchy skin. It's important to visit a dermatologist to get these conditions treated before they spread.
*Avoid wearing tight clothing or clothing made out of synthetic fabric
3)What you need to take care about Enviornment around you:
*One major thing you need to make sure that there is no water-logging in and around your house. Water-logging provides shelter to mosquitoes and bacteria -- which in turns makes room for several monsoon diseases.
*If you suffer from asthma or diabetes, avoid staying anywhere with damp walls. It promotes the growth of fungus and can be especially harmful.
*Don’t enter air conditioned rooms with wet hair and damp clothes.
*keep your house clean and pest-free to prevent sickness during monsoon
*To enhance your body's natural ability to kill viruses and bacteria, including exercise in your daily routine is suggested. Physical exercises like walking, jogging , running, as a part of your daily routine will aid in healthier metabolism and prevent you from getting sick during monsoons.
Advice :
* Get enough sleep.
*Just because you enjoy to rain,don’t just get drenched everytime.
*If you need to Venture out,carry your rain gear or umbrella to protect yourself
*In case if you are already suffering ,just consult with Homeopathic Doctor . It is best way to get ride of your health issues without side effects and improve your immunity.
- Garlic: Garlic can destroy any infection easily. It contains many antifungal, antibacterial properties which soothe the infection naturally. In fact, raw garlic has the ability to fight candida bacteria easily. So, eat 3-4 cloves of garlic for the entire day. You can eat them raw, or cook whatever you feel better.
- Papaya: It is a very helpful food when it comes to soothing the yeast infection naturally. The leas and the seeds of papaya can kill the bacteria like candida, nix etc. Moreover, papaya has a lot of vitamin C which will be great for your health and soothes many infections.
- Oregano herb: Your favourite pizza/pasta seasoning hern oregano can be great to prevent yeast infection. It can prevent many types of fungi, including Candida albicans, which is the cause of around 90% of yeast infections. Other than that, this herb comes under healing herbs which are important for your entire health.
- Coriander: It is a great plant which has benefited compounds on its leaves, seeds and in the stem also. It is a great source of are a good source of fibre, copper, iron, manganese, and magnesium which all are important to kill any bacteria inside your body and to soothe the infected area.
- Olive oil: It has antifungal, antibacterial properties which can kill candida and other bacteria very easily. It has oleuropein which stimulates your immune system’s own response to a Candida albicans infestation. But make sure you use extra virgin olive oil on your cooking.
नायटा (गजकर्ण):
नायटे निरनिराळ्या प्रकारचे असतात. नेहमी दिसणारा प्रकार म्हणजे अंगावर, जांघेत, कमरेवर दगडफूलासारखा दिसणारा व पसरणारा नायटा. यात त्वचा काळवंडते आणि खूप खाज सुटते. हा आजार बुरशीमुळे होतो. याची मुख्य करणे अस्वच्छता, दमटपणा, पाण्याची टंचाई, एकमेकांचे कपडे वापरणे इ. अनेक घरांमध्ये आंघोळीसाठी आडोसा पुरेसा नसतो. यामुळे कंबरेच्या कपड्याखाली नीट स्वच्छता राहत नाही. याठिकाणी खरुज, नायटा वाढतात. कडा असलेल्या गोलाकार स्वरुपात त्वचेवर उठणारा नायटा हा एक प्रकारच्या बुरशी, आळब्यासारख्या सुक्ष्म शेवाळामुळे होणारा रोग आहे. चामडीच्या कोणत्याही भागावर गोलाकार चट्टे उठतात. पण विशेषतः काखा, जांघा, बोटांच्या मधील भाग इ. नेहमी ओलसर राहणाऱ्या जागांमध्ये याचे प्रमाण जास्त असते. आपल्याकडे डोक्यामध्ये होणाऱ्या नायटाचे प्रमाण त्यामानाने कमीच आहे. कंबर व जननेन्द्रियाजवळील भागाला सुद्धा नायटा होतो. हे चट्टे गोलाकार असल्यामुळे त्यांना रिंग वर्म म्हणतात. त्यांना कमालीची खाज सुटते. जर हा चट्टा केसात झाला तर केस जावून तेवढया ठिकाणी टक्कल पडते आणि नखांवर झाला ते नखे वर उचलली जाऊन खरखरीत व वाकडी होता.
नायटे निरनिराळया प्रकारचे असतात. नेहमी दिसणारा प्रकार म्हणजे अंगावर,जांघेत कमरेवर दगडफुलासारखा दिसणारा व पसरणारा नायटा. यांत त्वचा काळवंडते आणि खूप खाज सुटते. हा आजार बुरशीमुळे होतो. याची मुख्य कारणे म्हणजे अस्वच्छता, दमटपणा, पाण्याची टंचाई,एकमेकांचे कपडे वापरणे, इत्यादी.
अनेक घरांमध्ये आंघोळीसाठी आडोसा पुरेसा नसतो. यामुळे कंबरेच्या कपडयाखाली नीट स्वच्छता राहत नाही. या ठिकाणी खरूज, नायटा, गजकर्ण वाढतात
लक्षणे हे दोन्हीही आजार कंबर, पोट, मांडया,जांघा, इत्यादी भागांत जास्त करून होतात. यामुळे खूप खाज सुटते. गजकर्ण व नायटयाची वाढ वेगाने होते, पण कातडीवर बधिरता मात्र नसते. यावरून कुष्ठरोगापासून हे आजार वेगळे ओळखता येतात. (कुष्ठरोगात चट्टयांना खाज सुटत नाही व कमी अधिक बधिरता येते.)
लक्षणे
1. हा आजार कंबर, पोट, मांड्या, जांघा इ. भागात जास्त करून होतात.
2. खूप खाज सुटते व नायटाची वाढ वेगाने होते.
3. पण कातडीवर बधीरता मात्र नसते.
उपचार
स्वच्छता ही प्रथम महत्त्वाची आहे. - (रोज आंघोळ करणे, नखे कापणे.)
गजकर्ण, नायटयाचा भाग गरम पाणी व साबणाने स्वच्छ धुऊन नायटा मलम (व्हिटफिल्ड) रोज चोळून लावावे. व्हिटफिल्ड मलमाने सुरुवातीला आग होते, पण दोन-तीन आठवडयांत आराम पडतो व चट्टा जातो. नंतर आठवडाभर तरी मलम लावत राहावे. नाही तर नायटा परत उमटतो. व्हिटफिल्ड मलमापेक्षा मायकोल मलम जास्त चांगले आहे. याचा परिणाम लवकर (10 दिवसांत) होतो.
- नखे कापावीत.
- नायटा झालेला भाग साबण व स्वच्छ पाण्याने रोज धुतला तर हा रोग बरा होतो.
- हेक्झाक्लेरोफिन असलेल्या साबणाचा जास्त उपयोग होतो.
- घामाने भिजलेले सगळे कपडे नेहमी बदलावेत व स्वच्छ धुवून कोरडे असतांना वापरावे.
- नायटा झालेली जागा नेहमी स्वच्छ ठेवून ती सुर्यप्रकाशात राहील असा प्रयत्न करावा. १ भाग सल्फर व १० भाग तेल यांचे मिश्रण करून नायटा झालेल्या जागी लावावे.
- बाजारात मिळणारी नायटा, गजकर्ण विरोधी मलमे आणि औषधे डॉक्टरांच्या सल्ल्याने घ्यावीत.
- डोक्यात खवडे झाले असल्यास बाजारात मिळणारी मलमे आणि औषधे डॉक्टरांच्या सल्ल्यानेच वापरावीत.
- डोक्यातील नायटा पाण्याचा शेक देऊन तेथील केस उपटून वरील औषधांचा उपयोग करावा.
आयुर्वेद
गजकर्णासाठी उपाय करताना त्वचा कोरडी राहील अशी काळजी घेणे आवश्यक आहे. (अ) गजकर्णाच्या भागावर करंजतेलाचा बोळा घासावा.(ब) या बाह्य उपचाराबरोबर कोठा स्वच्छ राहण्यासाठी त्रिफळा चूर्ण (चमचाभर) कोमट पाण्याबरोबर रोज रात्री याप्रमाणे 10दिवस घ्यावे. नायटयासाठी आणखी एक पर्यायी बाह्य उपाय म्हणजे बहाव्याची कोवळी पाने वाटून सकाळ- संध्याकाळ लेप द्यावा.
नायटा कसा टाळावा ?
नायटा व त्यासारखे चामडीचे बुरशीजन्य इतर विकार सांसर्गिक असल्यामुळे एकाकडून दुसऱ्याला चटकन होतात, ते टाळण्यासाठी पुढील गोष्टी कराव्यात.
नायटा झालेल्या रुग्णाला वेगळे झोपवावे.
1. एकच फणी व एकमेकांचे कपडे ( स्वच्छ धुऊन वाळविल्याशिवाय) वापरू नयेत.
2. नायटा झालेल्या रुग्णांवर डॉक्टरांच्या सल्ल्याने लवकरात लवकर उपचार करावेत.
3. बाह्य उपचारांबरोबरच पोट सुद्धा साफ असणे गरजेचे आहे. त्वचा नेहमी कोरडी राहील याची काळजी घेणे आवश्यक आहे.
त्वचा समस्या सामान्य असतात आणि त्यांच्याबद्दलचे गैरसमजही सर्वसाधारण असतात. रुग्ण आपल्या समस्येवर अनेक ऐकिव माहितीवर उपचार करतात. यामुळे दिशाभूल होऊन इजाच होण्याची भीती अधिक असते. त्यामुळे रोगाचे निदान आणि उपचार उशीरा झाल्याने समस्यात वाढत होते. त्यामुळे त्वचा आणि केसांच्या समस्या, त्यांचे निराकरण काय आहे हे समजून घेऊयात.
फंगल इन्फेक्शन (बुरशीजन्य संसर्ग) : फंगल इन्फेक्शन ही त्वचेची समस्या आहे. जसं चपाती किंवा ब्रेडवर वातावरणातील बदलामुळे बुरशी लागते. तसाच प्रकार त्वचेबाबतही होतो. हा बदल दमट हवेमुळे होतो. त्याचप्रमाणे वातावरणातील बदल आणि दमट हवेमुळे आपल्या अंगावर घाम येतो. हा घाम त्वचेच्या माध्यमातून कपड्यात शिरतो. त्यामुळे त्वचेवर बुरशी येण्यास अनुकूल असे वातावरण तयार होण्यास मदत होते. त्वचेवर येणाऱ्या या बुरशीस वैद्यकीय भाषेत इन्फेक्शन असं म्हणतात. काही लोक या समस्येला गजकर्ण, सुरमा असंही म्हणतात.
ही समस्या साधारणतः उन्हाळ्यात आणि पावसाळ्यात येते. उपचार : नेहमी सुती आणि सैल कपडे घालावेत, दुसऱ्यांचे कपडे आणि टॉवेल वापरू नये, नियमित शरीराची स्वच्छता ठेवावी, मधुमेह असणाऱ्यांनी रक्तातील साखर नियंत्रणात ठेवावी. स्वतःच्या मनाने कोणतेही उपचार घेऊ नये तर त्वचा रोग तज्ज्ञांकडून योग्य मार्गदर्शन आणि उपचार घ्यावेत.
सोरायसीस : हा त्वचेचा आजार आहे. निरोगी त्वचेला दर चार आठवड्याला एक नवीन थर येत असतो. पण ज्यांना सोरायसिस हा आजार आलेला असतो त्यांच्या त्वचेला दर आठवड्याला एक नवीन थर येतो. म्हणजेच त्यांची त्वचा चौपट वाढते आणि बाहेर पडते. यालाच सोरायसीस असं म्हणतात. हा आजार आनुवंशिक ही असू शकतो. सोरायसीसची लक्षणं म्हणजे शरीरावर लाल चट्टे येतात आणि त्यावर पांढरी खपली तयार होते. हे चट्टे टाळू, तळहात, तळपाय किंवा शरीराच्या कुठल्याही भागावर येतात. या चट्ट्यांना खाज येते, काहींना खाज येत नाही, त्वचेवर येणाऱ्या पांढऱ्या खपल्या बाहेर पडतात. अशावेळी शरीरावर येणारे लाल चट्टे आणि पांढऱ्या खपल्या कशानेही घासू नये अथवा खाजवू नये. बळजबरीने त्या खपल्या बाहेर काढण्याचा प्रयत्न देखील करू नये. ऐकीव उपचार करण्याऐवजी तातडीने डॉक्टरांच्या सल्ल्याने उपचार घ्यावेत.
कोड : कोड हा त्वचेमधील रंग तयार करणाऱ्या पेशींचा आजार आहे. या रंग तयार करणाऱ्या पेशी वेगवेगळ्या कारणांमुळे निष्क्रिय होतात आणि रंग तयार करणं बंद करतात. त्यामुळे शरीरावर पांढरे चट्टे पडतात. हा आजार होण्यामागचे मुख्य कारण म्हणजे आपल्या रक्तातील पांढऱ्या पेशी रंग तयार करणाऱ्या पेशींना कमी करतात. हा आजार आनुवंशिक ही असू शकतो. या प्रकारच्या रूग्णांनी उन्हापासून शरीराचे संरक्षण करावं. तसंच अंधश्रद्धेने कोणतेही उपचार न करता त्वचारोग तज्ज्ञांकडून योग्य मार्गदर्शन आणि उपचार घ्यावेत.
त्वचा विकार टाळण्यासाठी काही छोट्या टिप्स...
- इतरांचे कपडे आणि टॉवेल्स वापरणं टाळा - नेहमी घाम येणाऱ्या त्वचेवर अॅन्टी फंगल पावडर वापरून त्वचा कोरडी राहील याची दक्षता घ्या. - मधुमेहासारख्या इतर आजारांवर नियंत्रण ठेवा... वेळच्या वेळी उपाय करा. - तुमच्या खाण्यामध्ये जास्तीत जास्त फ्रेश फळं आणि त्या त्या हंगामी भाज्यांचा वापर राहील याची काळजी घ्या. - दिवसातून जास्तीत जास्त पाणी पिण्याचा प्रयत्न करा. यामुळे तुमच्या शरीरातील टॉक्सिन्स शरीराबाहेर फेकले जातात. - एक कप गरमागरम व्हेजिटेबल सुप किंवा ग्रीन टी तुमची पचनशक्ती वाढवण्यासाठी उपयोगी ठरते.
गजकर्ण फूट
गजकर्मात बुरशीजन्य संसर्ग हा त्रासदायक ठरतो. ओले शूज आणि घट्ट ओले कपडे यामुळे हा त्रास उद्भवू शकतो. - प्लास्टिक, लेदर किंवा कॅन्व्हॉस शूज वापरणं टाळा - त्याऐवजी स्लीपर किंवा फ्लिप-फ्लॉप वापरू शकतात. - सुती सॉक्स वापरा आणि ते वेळच्या वेळी धुवून घ्या. - तीळ आणि खोबरेल तेल अॅन्टी फंगल पदार्थ म्हणून उपयोगी ठरतात. पायांना हे तेल वापरून तुम्ही बाहेर पडू शकतात. - तुमच्या पायांचे तळे स्वच्छ आणि कोरडे ठेवण्याचा प्रयत्न करा.
सोरायसिस
सोरायसिसमध्ये त्वचेवर लाल चट्टे दिसणं सुरू होतं... यावर उपाय म्हणजे... - त्वचेवर लाल चट्टे दिसू लागल्यास त्यावर कोरफडीचा गर लावू शकतात. यामुळे त्वचेला आराम पडेल. - पावसाळ्यात निर्माण होणाऱ्या त्वचा विकारांसाठी कोरफडीचा गर उपयोगी ठरतो. - घरच्या घरी सोप्पा उपाय म्हणजे डाळीचे पीठ, गुलाबपाणी आणि दूध एकत्र करून तुम्ही हे मिश्रण लाल डागांवर लावू शकता. यामुळे तुम्हाला लवकर आराम मिळेल. - संसर्गजन्य भागावर ऑलिव्ह ऑईलनं हलक्या हातांनी मसाज करणंही लाभदायक ठरू शकतं. - अॅन्टी बॅक्टेरिअल सोप आणि टॅल्कम पावडर वापरा.
उष्णतेमुळे पुरळ उठणे
अंगावर घामोळ्या किंवा लाल पुरळ उठणं आणि त्वचेच्या त्या भागावर खाज सुटणं ही समस्या बऱ्याचदा घामामुळे उद्भवते. यावर उपाय म्हणजे... - तुम्ही या भागावर नखांनी खाजवलं नाही तर ही पुरळ लवकर बरी होऊ शकतात. - त्वचेवरची खाज कमी करण्यासाठी कॅलामाईन लोशनचा वापर तुम्ही करू शकता. - दमट दिवसांत सुती आणि सैलसर कपडे वापरा. - उष्ण आणि दमट वातावरणात फार वेळ राहू नका. - थंड पाण्यानं आंघोळ करा आणि तुमच्या त्वचेवरचं पाणी हवेनंच सुकू द्या
पावसाळ्यात ओलसरपणामुळे बॅक्टेरिअल आणि फंगल इन्फेक्शन काही नवीन नाहीत. पण, हीच संक्रमणं तुम्हाला आजारी पाडू शकतात. ओलसर आणि दमट वातावरणामुळे तुम्हाला स्कीन इन्फेक्शन होण्याचा धोका असतो. तुम्हालाही ही समस्या सतावत असेल तर या काही टिप्स तुमच्यासाठीच...
डायपर रॅश: ओळख, कारणे आणि उपाय
बाळाची त्वचा खूप संवेदनशील असते. जर तुमच्या लक्षात की बाळाची त्वचा लाल झाली आहे आणि डायपर लावतो त्या भागात पुरळ उठले आहेत तर आपल्या बाळाला डायपर रॅश झाल्याची शक्यता आहे. बाळांमध्ये डायपर रॅश खूप सामान्य आहे, आणि बऱयाच पालकांना बाळाच्या वाढीच्या पहिल्या वर्षापर्यंत ह्याचा अनुभव येतो.
डायपर रॅश झालेल्या त्वचेला थोडी सूज येते आणि त्वचेवर काही पुरळ येतात.
डायपर रॅश काय आहे?
बाळ जेव्हा डायपर घालू लागते तेव्हा बाळाला डायपर रॅश होण्यास सुरुवात होते. डायपर खालच्या त्वचेवर ह्याचा परिणाम होतो. बाळाला डायपर रॅश किंवा डायपर डरमॅटिटिस होणे हे खूप सामान्य असून, ह्यामध्ये बाळाची त्वचा लाल होते आणि थोडी सूज येते.
साधारणपणे २ वर्षांपर्यंच्या बाळांना आणि लहान मुलांना डायपर रॅश होते. जर तुम्हाला तुमच्या बाळाच्या कुल्ल्यांवर पुरळ आढळले तर तुमच्या बाळाला यीस्ट डायपर रॅश झाली असण्याची शक्यता असते. यीस्टच्या संसर्गामुळे डायपर रॅश होते. यीस्ट डायपर रॅश झालेली त्वचा हात लावल्यावर थोडी गरम लागते.
डायपर रॅशचे प्रकार
डायपर रॅश वेगवेगळ्या प्रकारची असते. त्यापैकी काही खालीलप्रमाणे.
१. ओल्या डायपरमुळे होणारे रॅशेस
बाळाचा ओला डायपर खूप वेळ तसाच ठेवल्यामुळे अशा प्रकारचे रॅशेस होतात. तसेच हे रॅशेस खूप गंभीर नसतात.
२. यीस्ट रॅशेस
बाळाच्या त्वचेच्या खाचांमध्ये यीस्ट रॅश झालेली आढळते.
३. ऍलर्जी
ऍलर्जीमुळे सुद्धा डायपर लावतो त्या भागात रॅशेस येऊ शकतात.
४. ऍसिडिटी
जर बाळाची शी खूप ऍसिडिक असेल तरी सुद्धा बाळाला रॅशेस येऊ शकतात.
डायपर रॅश झाल्याची लक्षणे
डायपर रॅश वेगवेगळ्या कारणांमुळे होते. हे कारण बाळाच्या शू पासून नवीन अन्नपदार्थांची ओळख ह्यापैकी काहीही असू शकते. ही स्थिति फार काळ टिकणारी नसली तरी सुद्धा, त्वचेच्या जळजळीमुळे थोड्या दिवसांसाठी बाळ अस्वस्थ होते. डायपर रॅश ओळखून, त्यावर प्रतिबंधात्मक आणि उपचारात्मक उपाय केल्यास बाळाला दीर्घकाळासाठी आराम मिळू शकतो. जी बाळे डायपर घालतात अशा बाळांमध्ये खालील लक्षणे आढळ्यास बाळाला डायपर रॅश झाली असण्याची शक्यता आहे.
१. बाळाच्या कुल्ल्यांवर पुरळ
जर तुम्हाला बाळाच्या कुल्ल्यांवर पुरळ किंवा लाल पट्टे आढळल्यास ते डायपर रॅशचे लक्षण असू शकते.
२. बाळाच्या कुल्ल्यांवर आणि मांड्यांवर फोड
बाळाच्या कुल्ल्यांवर आणि मांड्यांवर फोड आल्यास, ती डायपर रॅश असू शकते. हे फोड लाल आणि पाण्याने भरलेले असू शकतात.
३. त्वचेचे खवले
बाळाच्या डायपर च्या भागातील त्वचेचे खवले निघत असतील तर ते डायपर रॅशचे लक्षण असू शकते.
४. रक्तस्त्राव
जर बाळाला खूप जास्त प्रमाणात डायपर रॅश झाली असेल तर त्वचेतून रक्त सुद्धा येऊ शकते.
५. कोरडेपणा
बाळाची नॅपीच्या भागातील त्वचा कोरडी झाली असल्यास ते डायपर रॅश चे लक्षण असू शकते.
६. तापमानात वाढ
डायपरने आच्छादित त्वचा जर शरीराच्या इतर भागापेक्षा गरम वाटत असेल तर ते डायपर रॅश चे लक्षण असू शकते.
७. चिडचिडे बाळ
जर तुम्ही बाळाचा डायपरचा भाग स्वच्छ करीत असताना बाळ रडत असेल तर त्याचे कारण डायपर रॅश असू शकते.
जर डायपर रॅशवर लागलीच इलाज केला नाही तर बाळाला ताप येऊ शकतो आणि ते पुरळ शरीराच्या इतर भागावर सुद्धा पसरू शकते.
डायपर रॅश झाल्याची लक्षणे
बाळाला डायपर रॅश कशामुळे होते?
बाळाला डायपर रॅश होण्यामागे बाळाची शू ते संसर्ग अशी खूप कारणे आहेत.
१. ओलेपणा
सर्वात चांगल्या प्रतीच्या डायपरमुळे सुद्धा त्वचेवर ओलेपणा राहतो. ह्या ओलाव्यामुळे बाळाच्या शौचामधील मधील जिवाणू वाढतात आणि अमोनिया तयार करतात. अमोनिया हा बाळाला येणाऱ्या रॅशेसचे प्रमुख कारण आहे. त्यामुळे ज्या बाळांना जुलाब होतात अश्या बाळांना डायपर रॅश होण्याची जास्त शक्यता असते. तसेच ओला डायपर जास्त वेळ असणाऱ्या बाळांना सुद्धा रॅशेस होण्याची शक्यता जास्त असते.
२. घट्ट डायपर
घट्ट डायपर मुळे बाळाला घाम येतो आणि बाळाच्या अंगातील उष्णता वाढते. त्यामुळे बाळाच्या त्वचेची pH पातळी वाढते. आणि त्यामुळे रॅश होण्याची शक्यता वाढते. घट्ट डायपर मुळे घर्षण वाढते आणि परिस्थिती आणखी चिघळते.
३. रसायनांविषयी संवेदना आणि त्वचाक्षोभ
बाळाची नाजूक त्वचा डायपरवर घासली गेल्यामुळे रॅशेस होतात. तसेच तुमच्या बाळाची त्वचा डायपरमध्ये वापरल्या जाणाऱ्या सुवासिक रसायनांना संवेदनशील असेल तर रॅशेस होण्याची शक्यता खूप जास्त असते. बाळाचे कपडे धुताना त्यावर राहणारा साबण सुद्धा रॅश येण्याचे कारण आहे. बाळासाठी वापरले जाणारे वाईप्स, पावडर तसेच इतर उत्पादनामधील रसायने सुद्धा रॅशेस साठी कारणीभूत असतात.
४. नवीन अन्नपदार्थ
जर तुम्ही बाळाला नवीन अन्नपदार्थाची ओळख करून दिली असेल किंवा घनपदार्थला सुरवात केली असेल तर बाळाला डायपर रॅश होऊ शकते. आहारमधील बदलामुळे बाळाच्या शी ची रचना बदलते. काही फळांमधील आम्लामुळे बाळाला रॅशेस होतात, बाळाच्या आहारात बदल केल्यास बाळाला जास्त वेळा शौचास होऊ शकते आणि त्यामुळे रॅशेस होऊ शकतात. जर तुम्ही बाळाला अंगावरचे दूध देत असाल तर, तुम्ही जे अन्नपदार्थ खाल्ले आहेत त्याची प्रतिक्रिया म्हणून बाळाला रॅशेस येऊ शकतात.
५. यीस्ट किंवा जिवाणूंचा संसर्ग
डायपरखालची त्वचा हे उबदार आणि थोडी ओलसर असते. जिवाणूंची वाढ होण्यासाठी हे अगदी योग्य वातावरण असते. ह्या वातावरणात जिवाणू आणि यीस्ट ह्यांची वाढ अगदी जोमाने होत असते. बाळाच्या त्वचेच्या घड्यांमध्ये ही वाढ जास्त प्रमाणात होते.
६. प्रतिजैविके
तुम्ही बाळाला प्रतिजैविके देत आहेत का? किंवा तुम्ही प्रतिजैविके घेत आहात आणि स्तनपान देत आहेत का? काही वेळा ही प्रतिजैविके हानिकारक जिवाणूंच्या ऐवजी चांगल्या जिवाणूंचा नाश करतात आणि त्यामुळे यीस्ट इन्फेकशन होते.
वैद्यकीय चाचण्या
डायपर रॅशचे निदान बाळाच्या तपासणीनंतर आणि वैदकीय इतिहासावर अवलंबून असते. बहुतांशी प्रकरणांमध्ये प्रयोगशाळेतील चाचण्यांची आवशक्यता नसते. तथापि जर डॉक्टरांना असे वाटले की बाळाला अलेर्जीन ऍलर्जी आहे तर डॉक्टर त्वचेची चाचणी करण्यास सांगू शकतात.
बाळांच्या डायपर रॅशसाठी उपचारपद्धती आणि औषधे
बाळाला रॅश किती प्रमाणात झाली काही ह्यावर उपचारपद्धती अवलंबून असते. जर रॅशेस सौम्य असतील तर त्यावर तुम्ही तुमचे उपाय करू शकता. त्यासाठी तुम्ही पुरळ असलेला भाग स्वच्छ आणि कोरडा ठेऊ शकता. त्वचा कोरडी करताना फक्त टिपून घ्या, घासून पुसल्यास प्रश्न जास्त वाढेल.
खूप गंभीर प्रकरणांमध्ये, डॉक्टर तुम्हाला डायपर रॅश क्रीम वापरण्यास सांगू शकतात. डायपर रॅश साठी, मेडिकल च्या दुकानात खूप क्रीम्स उपलब्ध असतात, संसर्ग बरा करण्यासाठी ही क्रीम्स खूप परिणामकारक ठरतात. परंतु ही क्रीम्स तुमच्या डॉक्टरांच्या लिहून दिलेलीच वापरा. ऍलर्जिक प्रतिक्रियेमुळे रॅश आली असेल तर, त्वचेच्या चाचणीनंतर तुमचे डॉक्टर तुम्हाला अँटीऍलर्जीक औषधे लिहून देऊ शकतात.
डायपर रॅश कशी टाळाल?
डायपर रॅश टाळण्यासाठी खाली काही उपाय आहेत.
१. कोरडेपणा टिकवा
रॅशेस टाळण्यासाठी बाळाच्या नॅपीचा भाग कोरडा ठेवा.
२. स्वच्छता राखा
बाळाला शी किंवा शू झाल्यास, तुम्ही लगेच स्वच्छ करत आहात ह्याची खात्री करा. बाळाला डायपरची जेव्हा गरज असेल तेव्हा वारंवार बदला. डायपर ओला झाला नाही ना हे वारंवार तपासून पहा. तुम्हाला रॅश टाळण्यासाठी कदाचित रात्री नॅपी बदलण्यासाठी रात्री उठावे लागेल. बाळाचा डायपर दिवसातून किमान ८ वेळा बदलली गेली पाहिजे.
३. योग्य प्रकारे बाळाला स्वच्छ करा
बाळाच्या डायपरचा भाग कोरडा करण्यासाठी कोमट पाणी वापरा, स्वच्छ करून झाल्यावर मऊ कापडाने पुसून घ्या. बाळाने शी केली असल्यास, सौम्य साबण वापरून बाळाला धुवून घ्या. बाळाला रॅश असेल तर, वाईप्स वापरण्याचे टाळा. काही वाईप्स मध्ये प्रोपायलीन ग्लायकोल असते, त्यामध्ये अल्कोहोल असते त्यामुळे बाळाच्या त्वचेला दाह होतो आणि संसर्ग पसरण्याची शक्यता वाढते.
४. बाळाला कमीत कमी वेळ नॅपी घाला
बाळाला लंगोट किंवा डायपर न लावता तसेच ठेवा.
५. नॅपीची योग्य निवड करा
जास्तीत जास्त शोषणक्षमता असलेला डायपर निवडा.
६. बाळाला घनपदार्थांची ओळख हळूहळू करून द्या
एका वेळेला एकाच घनपदार्थाची ओळख बाळाला करून द्या आणि काही दिवसांसाठी थांबून दुसरा पदार्थ देण्याआधी वाट पहा.
७. लंगोट नीट धुवा
जर तुम्ही बाळासाठी कापडी लंगोट वापरत असाल तर, तुम्ही ते नीट स्वच्छ करत आहेत ना ह्याची खात्री करा. हे धुण्यासाठी सौम्य आणि बाळासाठीचा साबण वापरा.
डायपर रॅश बद्दल काळजी करण्याजोगी परिस्थिती केव्हा निर्माण होते?
वरील उपचार पद्धती आणि औषधे डायपर रॅश बरे करण्यासाठी पुरेसे आहेत. ३-४ दिवसात रॅशेस बरे होतात. तथापि जर रॅश बरोबर संसर्ग सुद्धा असेल तर तुम्ही तुमच्या डॉक्टरांना भेट दिली पाहिजे.
खालील काही गोष्टींबाबत तुम्ही सावधानता बाळगली पाहिजे:
- जर शरीराच्या इतर भागावर सुद्धा पुरळ येत असतील
- जर त्यातून पू येत असेल तर
- जर तुमच्या बाळाला ताप आला असेल तर
- जर पुरळ खूप लाल असतील तर
- जर पिवळे पट्टे असतील तर
- जर तुमचे बाळ ६ आठवड्याच्या पेक्षा लहान असेल तर
- जर बाळाला रॅशेस बरोबर बाळाला २ दिवसांपेक्षा जास्त दिवस जुलाब सुद्धा होत असतील तर
- जर पुरळ सौम्य प्रमाणात असतील तर तुम्हाला डॉक्टरकडे जाण्याची गरज नाही. फक्त बाळाची डायपरची जागा स्वच्छ आणि कोरडी ठेवा.
डायपर रॅश साठी घरगुती उपचार
काही परिणामकारक नैसर्गिक उपचार वापरल्यास बाळाची डायपर रॅशची लक्षणे कमी होतील. सहज उपलब्ध होतील अशा नैसर्गिक गोष्टींचा ह्यात समावेश होतो.
१. नारळाचे तेल
डायपर रॅश साठी ही नैसर्गिक उपचार पद्धती आहे. रॅश पासून सुटका मिळवण्यासाठी नॅपी चा भागाला नारळाच्या तेलाने हलकेच मालिश करा.
नारळाचे तेल
२. शिया बटर
जर तुमचे बाळाची त्वचा संवेदनशील असेल तर शिया बटर लावा, त्यामुळे बाळाची त्वचा मऊ राहील आणि यीस्ट संसर्गाशी सामना करता येईल
३. कोमट पाण्याने अंघोळ
कोमट पाण्याने अंघोळ घातल्याने जळजळ आणि खाज कमी होते. एका टब मध्ये कोमट पाणी घेऊन त्यामध्ये १ टेबलस्पून बेकिंग सोडा घालून त्यामध्ये बाळाचा रॅश झालेला भाग बुडवून ठेवा. असे दिवसातून तीनदा करा. ज्या बाळांची नाळ पडली आहे अशा बाळांसाठी तसेच १-२ आठवड्यांपेक्षा जास्त वयाच्या बाळांसाठी ही कृती करावी