If the eyes are windows to the soul as the proverbial saying goes, the ears may easily be a gateway to physical health. And while the former is a commentary on how transparent a person is when gazes meet, the latter is a medical fact. Doctors can sometimes tell a lot about what’s going on in the rest of your body from looking at your hearing health. From nausea and dizziness to paralysis and even death, our ears can hold the answer to what ails us.
woman's ear with hand held over it, ear pain
Ear pain can indicate other serious
health concerns.
While most problems are easily discoverable during regular visits to your hearing healthcare professional, here are five rare hearing and ear disorders which can disrupt daily activities until they are diagnosed and treatment has begun.
Superior semicircular canal dehiscence syndrome (SCDS)
Structures in the inner ear are extremely delicate. Even a pin-size hole in a bone in the inner ear can create balance disorders so debilitating, sufferers dread performing daily tasks as simple as walking across the room or turning their head to look behind them. This rare balance disorder, which medical professionals estimate affects less than 1 percent of the population, can cause nausea, vertigo and incredible sensitivity to noise. Patients complain their own voices or the sound of their pulse are too loud. One sufferer told Dr. Lloyd Minor, an ear, nose and throat specialist (ENT) at The Johns Hopkins University School of Medicine in Baltimore, he could hear the sound of his own eyes moving.
Diagnosis and treatment
Physicians suspecting SCDS will most likely order a CT scan of the inner ear in an effort to detect any opening in the temporal bone covering the superior canal.
In most cases, once the condition has been diagnosed by an ENT or other hearing health professional, corrective surgery can be performed. Surgical risks include hearing loss and nerve damage; rehabilitation is required as the inner ear heals and the brain adjusts.
Cholesteatoma
Another uncommon condition called Cholesteatoma affects one in every 10,000 people. This cyst-like growth develops in the inner ear. Although it isn’t malignant, it can lead to permanent deafness and other serious diseases such as meningitis if left untreated. Symptoms can include a smelly discharge and hearing loss.
The two types of cholesteatoma are:
Congenital cholesteatoma, which grows behind the eardrum and is present at birth. Medical professionals believe this condition occurs when skin cells grow in the wrong place.
Acquired cholesteatoma, which usually occurs in adults, often those who have chronic or recurring ear infections.
Diagnosis and treatment
Fortunately, physicians can see this pearly-white mass when they examine the ear. Most cholesteatomas can be surgically removed. Untreated, the cholesteatoma can grow and expand, causing permanent damage to structures of the inner ear resulting in dizziness and balance problems or interfere with facial nerves and muscles, causing paralysis. Since cholesteatoma is often infected, the toxicity can spread to other parts of the body, causing meningitis and brain abscesses in rare cases.
Autoimmune inner ear disease (AIED)
Symptoms of this rare syndrome, which is caused by antibodies or immune cells which attack the inner ear, include progressive hearing loss with accompanying dizziness. Theories as to its causes range from a delayed response by the immune system after damage to the inner ear, to accidental damage caused by antibodies fighting a threat, to genetic factors.
Diagnosis and treatment
AIED accounts for less than one percent of all cases of hearing loss or dizziness and is diagnosed after a series of hearing tests and blood tests for general autoimmune disease. Although AIED is currently considered a chronic, incurable disorder which causes permanent damage to hearing and balance, its symptoms can be managed. Treatments include the use of steroids and other medications, cell and gene therapy and cochlear implant surgery.
Meniere’s disease
Symptoms of Meniere’s disease, also sometimes called endolymphatic hydrops, include vertigo, tinnitus, a feeling of fullness or pressure in the ear and fluctuating hearing loss. Meniere’s disease is unilateral, meaning it only affects one ear, and usually occurs between the ages of 20 and 50. Medical professionals aren’t sure exactly what causes the disease, but many believe it’s the result of an abnormal amount of fluid in the inner ear. The disease is estimated to affect one out of every 1,000 people.
Diagnosis and treatment
Testing for the disease typically includes hearing and balance assessments and occasionally blood tests to rule out other disorders. Although Meniere’s disease is considered a chronic condition, there are treatments which can minimize the discomfort and disruption of daily activities. Commonly prescribed medications include those for motion sickness and nausea. Other therapies which have proven successful include vestibular rehabilitation to improve balance, wearing a hearing aid and the use of a Meniett pulse generator which applies pulses of pressure to the ear canal through a ventilation tube.
Crohn’s disease
Although Crohn’s disease is usually associated with swelling and irritation of the digestive tract, doctors recently discovered it can also affect other parts of your body. In July 2014, a 10-year-old boy was diagnosed with Crohn’s disease after he had suffered from ear pain and hearing problems for years. His ear troubles and bloody ear discharge were treated unsuccessfully with ear drops, antibiotics and other medications. Doctors had no reason to suspect he had Crohn’s disease because he didn’t have any stomach issues. It wasn't until he was finally diagnosed with Crohn's disease and prescribed medication that his ear problems were resolved.
कान वाजतोय
कोणीही काहीच बोलले नाही तरी कानात एखादा आवाज ऐकू येतो, असे आपल्याबाबत कधी झाले आहे का? कधी कानात शिट्टी वाजल्यासारखे वाटते का? असे होत असेल त्याकडे दुर्लक्ष करू नका. कारण त्यामुळे टिनिटस होऊ शकतो. टिनिटस ही खूप गंभीर समस्या नाही, असे लोकांना वाटते. कारण अशाप्रकारे आवाज ऐकायला आल्यास तो भ्रम असल्याचे ते मानतात. अनेकदा ही समस्या हानिकारक ठरू शकते. कारण त्यामुळे लक्ष भटकू शकते. बऱ्याच लोकांच्या कानात काही काही आवाज येत असतात. कानातील हे आवाज कशाही प्रकारचे असू शकतात. कधी नुसता ‘सूऽसूऽऽ’ असा आवाज येतो, तर कधी शिटी वाजविल्यासारखा. समुद्राचा आवाज येतो, तसाही आवाज आपल्या कानात येऊ शकतो. या त्रासाला इंग्रजीत ‘टिनिटस’ असे म्हणतात.
कानात येणारा आवाज दोन प्रकारचा असतो- सब्जेक्टिव्ह किंवा ऑब्जेक्टिव्ह. सब्जेक्टिव्ह आवाज म्हणजे जो केवळ रुग्णाला ऐकू येतो. तर एखाद्या व्यक्तीच्या कानातील दुसऱ्या व्यक्तीलाही ऐकू येणारा आवाज म्हणजे ऑब्जेक्टिव्ह. कान किंवा कानाच्या आजुबाजूच्या अवयवांमुळे किंवा चेता उद्दिपन आणि वहन (न्युरल एक्सायटेशन अॅण्ड कण्डक्शन) झाले की, कानात आवाज येतात. कानापासून मेंदूच्या भागात असे होऊ शकते. कानात आवाज येणे हे ‘सेंट्रल’ म्हणजे मेंदूशी संबंधित असू शकते किंवा ते ‘पेरिफेरल’ म्हणजे कानाशी संबंधित असू शकते.
कानात आवाज येण्याची अनेक कारणे आहेत. एक म्हणजे, धमनी-नीला (आर्टरी व्हेन) यांच्यात कानाच्या आजुबाजूला विकृती किंवा व्यंग निर्माण झाले तर किंवा मेंदूला रक्तपुरवठा करणाऱ्या रक्तवाहिनीला अपवादात्मक शाखा फुटली तर. आपल्या कानाचे तिसरे हाड स्टेपिज हेही कानात आवाज येण्याचे एक कारण असू शकते. या स्टेपिजवर धमनी नसते, पण ती अपवादात्मक पद्धतीने आली तर किंवा रक्तवाहिनीला ट्युमर झाला तर कानात आवाज येतो. या सगळ्यांमुळे कानात येणारा आवाज हृदयाच्या स्पंदनांशी मेळ खाणारा असतो. कारण तो रक्तवाहिनीशी संबंधित असतो. मग कधी कधी सतत गुणगुणल्यासारखा किंवा गुंजारवासारखा आवाज येतो. हा झाला सब्जेक्टिव्ह प्रकार. दुसऱ्यांनाही ऐकू येणाऱ्या ऑब्जेक्टिव्ह प्रकारातील आवाजाचा संबंध युस्टेशियन ट्युबशी असतो. ही नलिका एक तर अपवादात्मक मोठी असते किंवा याला जोडलेले स्नायू सारखे आकुंचन पावतात. कधीकधी कानात आवाज येण्याबरोबरच श्रवणाचाही ऱ्हास होतो. हा श्रवणदोष नर्व्हशी संबंधित असतो किंवा मेंदूमधील कानाच्या भागाशी संबंधित असतो. सगळ्यात जास्त त्रास देणारा आवाज हा वयामुळे येणारा असतो.
टिनिटसची समस्या नेमकी काय आहे?
टिनिटसला सामान्य भाषेत कान वाजणे असे म्हणतात. अनेकदा टिनिटस झाल्यास कानात शिट्टी वाजल्यासारखे, फुंकर घातल्यासारखे आवाज येतात. काही व्यक्तींना दुसर्याचा आवाजही ऐकू येऊ शकतो. टिनिटस एक न्युरोलॉजिकल समस्या आहे. सर्वसाधारणपणे तणाव, अपुरी झोप, नैराश्य, सर्दी यामुळे ही समस्या निर्माण होते. त्याशिवाय मोबाईल कानाला लावून जास्त वेळ बोलणे किंवा हेडफोन वर खूप जास्त आवाजात गाणी ऐकण्यामुळे ही समस्या निर्माण होऊ शकते.
कारणे कोणती?
कानात मळ : टिनिटन किंवा कान वाजणे या समस्येला कानातील मळ हे देखील एक कारण असू शकते. डॉक्टरकडे कान वाजताहेत, असे सांगितल्यास डॉक्टर प्रथम कानातील मळ किंवा मेण तपासतात.
औषधांचे कारण : काही औषधांचा परिणाम कानांवरही होतो. अॅस्प्रिन, काही प्रतिजैविके काही नैराश्यविरोधी औषधांचे अतिसेवन केल्यास टिटिनसची समस्या निर्माण होते. त्याशिवाय कर्करोगाच्या किमोथेरेपीमध्येही औषधांचा परिणाम आपल्या कानावर होतो.
दातांची समस्या : दातांच्या कोणत्याही समस्येमुळेही टिटिनस किंवा कानात आवाज येण्याचा त्रास होऊ शकतो. कान आणि डोके यांना जोडणार्या काही नसांचा संबंध जबड्याशी देखील असतो. दातांमध्ये वेदना किंवा विकार होत असल्यास कोणत्याही कारणाशिवाय आवाज ऐकायला येऊ शकतात.
डोक्याला झालेली इजा : अनेकदा डोक्याला झालेली इजा ही देखील टिनिटस ची समस्या होण्यास कारणीभूत असते. अपघात किंवा इतर कोणत्याही कारणावरून डोक्याला इजा झाल्यास कधी कधी कान वाजण्याच्या समस्येचा सामना करावा लागतो. आपल्या शरीरातील अवयवांचा संबंध मेंदूशी असतो. त्यामुळे कोणतीही जैवयांत्रिक समस्येमुळेही हा त्रास होतो.
आजारपणाची कारणे : काही
आजारांमुळेही टिनिटसची समस्या निर्माण होते. जसे मीनियर्स डिसीज, सर्दी, सायनस या सर्व आजारांमध्ये कान वाजण्याची समस्या होऊ शकते. मीनियर्स डिसिजमध्ये कानाच्या अंतर्गत भागात पातळ पदार्थ भरतो, त्यामुळे ही समस्या निर्माण होऊ शकते. त्याशिवाय उच्च रक्तदाब आणि मधुमेह यांच्यामुळे कान वाजण्याचा त्रास होऊ शकतो.
उपाय कोणते?
टिटिनससाठी औषध प्रशासनाकडून प्रमाणित असे कोणतेही औषध नाही. त्यामुळे औषधे देऊन यावर उपचार शक्य होत नाहीत. टिनिटसवर उपचार कऱण्यासाठी त्याच्या कारणांचा शोध घ्यावा लागतो ज्याच्यामुळे ही समस्या निर्माण झाली आहे. या आधारावर समस्येचे निवारण करता येते.
कानामध्ये येणारी खाज
काही वेळेस अचानक कानामध्ये खाज येते. त्याला कमी करण्यासाठी खाजवण्याचा मोह प्रत्येकालाच होतो. मात्र काहीवेळेस खाज अतिप्रमाणात जाणवल्यास हाताजवळ सापडणारी कोणतीही बारीक आणि कानात जाणार्या गोष्टीची मदत घेतली जाते. त्याच्या सहाय्याने खाज कमी केली जाते. मात्र अणुकुचीदार गोष्टींचा कानामध्ये वापर केल्यास कानांच्या आतील भागाला इजा होण्याची शक्यता असते.
सतत कानामध्ये खाज येत असल्यास त्याकडे दुर्लक्ष न करता नेमके कारण जाणून घेणेदेखील गरजेचे आहे. म्हणूनच अशाप्रकारे कानामध्ये खाज येणे कितपत गंभीरतेने घ्यावे याबाबत विचार करणेदेखील आवश्यक आहे. म्हणूनच पारस हॉस्पिटल्सचे ईएनटी विभाग प्रमुख डॉ. अमिताभ मलिक यांनी दिलेला हा सल्ला तुम्हांला त्यामागील नेमके कारण जाणून घेण्यास फायदेशीर ठरेल.
कानामध्ये खाज येण्यामागे कानातील मळ तसेच कानाच्या पोकळीमधील डॅन्डरफ हेदेखील कारण आहे. काही जणांमध्ये फंगल इंफेक्शन, कानामधील इंफेक्शन किंवा अगदी पित्तामुळेदेखील खाज येऊ शकते. काही वेळेस कानामध्ये काही गोष्टी घातल्यास हा त्रास कमी होतो. तर कानांतील खाज हा काहींसाठी एक मानसिक समस्येचा प्रकारही असू शकतो.
कानामध्ये टुथपिक थेट घालणे किंवा कापसाचा बोळा गुंडाळून घालणे त्रासदायक ठरू शकते. तसेच चावी, हेअर पिन, टोकदार नखं घालणेदेखील घातक आहे. यामुळे कानाच्या पडद्याचे नुकसान होऊ शकते. क्वचित कानामध्ये खाज येत असल्यास हे फारसे चिंतेचे कारण नाही. मात्र वारंवार हा त्रास जाणवत असल्यास त्याकडे दुर्लक्ष करू नका. कदाचित कानामध्ये विशिष्ट प्रकारचे इंफेक्शन आढळून येऊ शकते.
कानामधील खाज कमी करण्यासाठी करंगळीच्या मांसल भागाचा वापर करावा. बोटाचे नख कापलेले आणि फाईल केलेले असणे आवश्यक आहे. म्हणजे कानामध्ये त्याचा त्रास होणार नाही.
कानात मळ जमणे ही तशी सामान्य गोष्ट पण कान वेळोवेळी साफ करणं देखील तेवढंच महत्त्वाचं आहे. कान साफ न केल्यास खाज येणे, जळजळ किंवा इतर अनेक समस्यांना सामोरं जावं लागतं.
१. कोमट पाणी : कापूस घेऊन तो पाण्यात भिजवून त्याने पाणी कानात टाका. काही सेकंदात पाणी बाहेर काढा.
२. हायड्रोजन पॅरॉक्साइड : अतिशय कमी प्रमाणात हायड्रोजन पराक्साइड घेवून तो पाण्यात टाका. थोड्या प्रमाणात ते कानात टाका आणि आता कान उलटून काही सेकंदात ते बाहेर काढा.
३. तेल : ऑलिव्ह, शेंगदाणा किंवा मोहरीचं तेल गरम करुन कानात टाकणे हा देखील सोपा उपाय आहे. तेलात जरासं लसूण टाकला तरी चालतो. यामुळे मळ बाहेर पडतो.
४ कांद्याचा रस : कांदा वाफेवर शिजवून किंवा भाजून याचा रस काढून घ्या. त्यानंतर कापसाने रसाचे काही थेंब कानात टाका. याने मळ बाहेर पडतो.
५. मिठाचे पाणी : गरम पाण्यात मीठ घोळून टाकून त्याचे काही थेंब कानात टाका आणि काही सेकंदात ते बाहेर काढा.
कानाचे दुखणे
ओटायटिस मीडिया म्हणजे काय?
ओटायटिस हा ओट व आयटिस हे लॅटिन शब्द मिळून तयार झालेला शब्द आहे. ओटचा अर्थ कान व आयटिस म्हणजे सूज. मीडिया म्हणजे मध्य. आपला कान तीन भागांचा मिळून तयार झालेला असतो. पहिला बाह्य भाग, यात कानाची पाळी व कॅनॉल येतात. दुसऱ्या मध्य भागात कानाच्या पडद्यामागील तीन सूक्ष्म हाडे- मेलियस, इंक्स, स्टेपिस याशिवाय युस्टॅशियन ट्यूब तसेच मॅस्टॉइड एअर सेल्स असतात. तिसरा आतील भाग लॅबिरिन्थ हा असतो. यात कॉक्लिया, संतुलन तयार करणारे तीन गोलाकार कॅनॉल आणि अन्य सूक्ष्म रचना असतात. ओटायटिस मीडियामध्ये कानाचा पडदा, हाडे व मॅस्टॉइड पेशीवर परिणाम जाणवतो. याचे प्रामुख्याने दोन प्रकार असतात. पहिला अॅक्यूट यात अचानक संसर्ग होतो. येथे अचानकचा अर्थ दोन आठवड्यांपर्यंत आहे. जागतिक आरोग्य संघटनेच्या मते, याकडे खूप दिवस दुर्लक्ष केल्यास क्रॉनिक म्हटले जाते. तसे काही तज्ज्ञ ६ आठवड्यांहून अधिक जुन्या समस्येला क्रॉनिक मानतात. हे बहिरेपणाचे मुख्य कारण आहे. जे दुरुस्त होऊ शकते. या दोन अवस्थांत जर लक्षणे वेगवेगळी असतील तरी उपचाराच्या पद्धती त्याच आहेत. एका अंदाजानुसार १० पैकी ६ लोकांना ६ वर्षे वयापासूनच एकदा किंवा काही वेळा अॅक्यूट ओटायटिस मीडिया झालेला असतो. १५ टक्के लोकांना क्रानिक समस्या आढळून येते.
कारणे :
नाक व गळ्यातील संसर्ग कानापर्यंत जातो. हे व्हायरस किंवा बॅक्टेरियामुळे होते. सर्दी झाल्यावर नाकापासून कानाकडे जाणारी युस्टेशियन ट्यूब कार्य करणे थांबवते. यामुळे पडद्यामागे दबाव असह्य होतो. तेथे सूज येते. परिणामी, काही वेळा पडद्याला छेद पडू शकतो. काही रुग्णांमध्ये तो कायमचा राहतो. टॉन्सिल्स, वाढलेले अॅडेनायड्स, अॅलर्जिक रायनायटिस व सायनसची समस्याही कारणीभूत असते. वर्दळ असलेल्या व घाण जागेत राहणाऱ्या कुपोषित लोकांमध्ये ही समस्या जास्त असते. काही वेळा कानास मार लागल्यानंतर बाह्य संसर्गही होऊ शकतो. काही रुग्णांच्या पडद्यास छिद्र न पडता त्याच्या मागे द्रव जमा होते. याला सिक्रेटरी ओटायटिस मीडिया किंवा ग्लू इअर असे म्हणतात.
लक्षणे :
अॅक्यूट अवस्थेत कानात अचानक दुखणे किंवा जड वाटू लागतो. ताप, चिडचिडेपणा, बेचैनी वाटणे अशी लक्षणे असतात. काही वेळा कान वाहू लागतो. यात नंतर दुखणे थांबते. क्रॉनिक अवस्थेत मुख्यत्वे दुखणे नसते. यात कान काही वेळा किंवा सतत वाहू लागतो. ऐकण्यास कमी येते. काही लोकांमध्ये ही समस्या केवळ कानाचे पडदे किंवा ऐकण्यापर्यंत मर्यादित राहते. परंतु ती आजूबाजूच्या रचनांवर परिणाम करू शकते. उपचार न घेतल्यास संसर्ग मेंदूपर्यंत पोहोचतो आणि ब्रेन अॅब्सेस, मागे मेस्टॉयडायटिस व लॅटरल सायनस व मेनिन्जायटिससारखा गुंतागुंतीचा आजार होऊ शकतो. फेशियल नसांवर परिणाम झाल्यास चक्कर येते. सिक्रेटरी अवस्थेत कान वाहत नाही. कमी ऐकू येते. त्याचबरोबर कान बंद होतो.
उपचार :
अॅक्यूट अवस्थेत औषधाने दुरुस्त करता येते. नेहमी अशी अवस्था होण्यामागे टॉन्सिल्स, अॅडनॉयड्स व सायनसची समस्या असते. त्यांच्यावरही उपचार केला जातो. सिक्रेटरी अवस्थेत काही वेळा मायरिंगोटॉमी केली जाते. यात पडद्यातून द्रव बाहेर काढला जातो. तसेच व्हेंटिलेशन ट्यूब टाकण्यात येते. सर्जरीची गरज : क्रॉनिक अवस्थेत सर्जरीची गरज असते. औषधाने संसर्ग नियंत्रणात आणता येतो. पडद्याचे छिद्र दुरुस्त करण्यासाठी प्रत्यारोपण सर्जरीची गरज भासते. याला टिम्पॅनोप्लास्टी असे म्हणतात. याला अंडरले किंव इंटरले तंत्राने केले जाते. मॅस्टॉइड हाड सडल्यास ते दुरुस्त करणे आवश्यक असते. त्यामुळे पुढील धोका टाळता येतो. याला मेस्टॉयडॅक्टमी असे म्हणतात. ही दोन प्रकारे होऊ शकते. कॅनॉल वॉल डाऊन - यात रोग नाहीसा करण्यासाठी कानाच्या आत कॅव्हिटी होते. तसेच कॅनॉल रुंद होतो. दुसरा इंटॅक्ट कॅनॉल वॉल- यात कानाचा आकार व रचना कायम ठेवली जाते.
कानात पाणी गेल्यामुळे, वॅक्स जमा झाल्यामुळे, इंफेक्शन किंवा टॉन्सिल वाढल्याने कानदुखीची समस्या उद्भवते. त्यामुळे ऐकू कमी येते, डोके दुखू लागते. थंड वातावरणात कानदुखीची समस्या अधिक बळावते. इंफेक्शनमुळे किंवा चोंदलेल्या नाकामुळे थंडीत कानदुखीची समस्या वाढते. अशावेळी कानात मळ साचून राहतो. हा त्रास दूर करण्यासाठी अनेकजण इअर बर्डस वापरतात. पण वेदना खूप वाढल्यास पेनकिलरचा पर्याय निवडला जातो. मात्र ही समस्या वाढली असल्यास डॉक्टरांचा सल्ला वेळीच घेणे अत्यंत गरजेचे आहे. पण वेदना कमी असल्यास या सोप्या घरगुती उपायांनीही आराम मिळेल.
तेल
मोहरीचे तेल हलके गरम करुन त्याचे काही थेंब कानात घाला. थोड्याच वेळात आराम मिळेल. मोहरीचे तेल नसल्यास बदामाचे तेलही वापरु शकता.
कांदा
इंफेक्शनमुळे कान दुखत असेल तर यावर कांदा अतिशय उपयुक्त ठरतो. कांद्याचा रस काढून तो हलका गरम करा आणि त्याचे १-२ थेंब कानात घाला. आराम मिळेल.
अॅपल सिडार व्हिनेगर
अॅपल सिडार व्हिनेगर, कानाची पीएच लेव्हलवर प्रभाव करते. याचे काही थेंब कानात घातल्याने कानातील बॅक्टेरीया किंवा व्हायरस नष्ट होतात. या व्हिनेगरचे १-२ थेंब कॉटन बडवर घाला आणि ते कानात घाला. अॅपल सिडार व्हिनेगरमध्ये केमिकल्स नसतात, त्यामुळे याचा वापर अधिक योग्य ठरेल.
कानाचा संसर्ग म्हणजे काय?
कानांच्या संसर्गास मध्यवर्ती कान संसर्ग म्हणतात, हे मुलांमध्ये सर्वात सामान्य परिस्थिती आहे. ते दुर्लक्ष केले जाऊ नये. अनियंत्रित कान संक्रमण आपल्या मुलासाठी अनावश्यक वेदना आणि कायमस्वरुपी बहिरेपण होऊ शकते. कानाचा संसर्ग जीवाणू किंवा व्हायरल संसर्गामुळे होते. इस्टॅचियन ट्यूब नावाच्या आतील बाजूस आणि गळ्यात मागे असलेल्या लहान जागेत दबाव निर्माण होतो. लहान इस्टॅचियन नलिका दबाव अधिक संवेदनशील आहेत, ज्यामुळे कान दुखणे होऊ शकते. मुलाच्या ऍडेनोइड्स (गळ्याच्या मागील बाजूने टॉन्सिल्सच्या वर असलेल्या टिशूचे छोटे तुकडे) इस्टॅचियन नलिका उघडण्यास अवरोधित करतात कारण ते लहान मुलांमध्ये मोठे असतात.
एलर्जी, सर्दी, बॅक्टेरिया किंवा व्हायरसपासून नाक किंवा श्लेष्मातून ड्रेनेज भरल्यावर यूस्टॅचियन नलिका योग्यरित्या कार्य करत नाहीत कारण ड्रेनेज ज्यामुळे वेदना होतात. तीव्र कानाचा संसर्ग 6 आठवडे किंवा त्यापेक्षा जास्त काळ टिकू शकतो, परंतु बहुतेक दिवस 3 दिवसांनी स्वत: जातात. काही कान वेदना बाळंतपणात वाढतात, इअरवॅक्सची उभारणी किंवा आपल्या मुलांनी त्यांच्या कानांमध्ये ठेवलेली परकीय वस्तू. जेव्हा दबाव वाढतो, तेव्हा आपल्या मुलाच्या अंगठ्याला तोडणे किंवा पॉप करणे, होऊ शकते. प्रारंभिक पॉप दुखतो परंतु प्रत्यक्षात दबाव आणि वेदना कमी करतो.
लक्षणे
कान संक्रमण लक्षणे
आपल्या मुलाच्या प्रभावित कानात तीव्र वेदना सहसा कानाच्या संसर्गाचे पहिले लक्षण असते. लहान मुले आपल्याला सांगतात की त्यांचे कान दुखते, पण बाळ केवळ रडतात. वेदना रात्रीच्या वेळी आणि जेव्हा आपला मुलगा च्यूइंग, किंवा झोपायला लागतो कारण त्या वेळी दाब सर्वात मोठा असतो. इतर लक्षणांमध्ये खोकला, ताप, उलट्या, किंवा चक्कर येणे आणि कमी ऐकू येणे यांचा समावेश होतो.
सतत, वारंवार कान संक्रमण कमी ऐकू येण्याचे कारण होऊ शकते.
कारणे
कान संक्रमण का होतो?
कान संक्रमण विषाणूजन्य संसर्गामुळे होतात. संक्रमण गळ्यात मागे असलेल्या लहान जागेत दाब निर्माण करतो. या क्षेत्राला युस्टाचियन ट्यूब म्हणतात. एलर्जी, सर्दी, जीवाणू किंवा व्हायरसमधून नाक किंवा श्लेष्मातून ड्रेनेज भरल्यास या नळ्या योग्यरित्या कार्य करत नाहीत.
प्रतिबंध
कान संक्रमण टाळले जाऊ शकते?
कान दुखणे संक्रामक नसले तरी, जीवाणू किंवा विषाणू ज्याला कारणीभूत ठरते ते बर्याचदा बहुतेक रोगांसारखे महत्वाचे आहे:
- अनेक प्रकारच्या न्यूमोकोकल बॅक्टेरियापासून बचाव करण्यासाठी आपल्या मुलास न्यूमोकोकल कन्जगेट लस द्या. या प्रकारचे जीवाणू कान संक्रमणांचे सर्वात सामान्य कारण आहे. वेळेवर आपल्या मुलाची लसीकरण करा.
- नियमितपणे हात धुणे आणि अन्न आणि पेय सामायिक करणे टाळा
- धुम्रपान टाळा.
- पहिल्या 6 महिन्यांपर्यंत आपल्या बाळाला स्तनपान करा आणि किमान 1 वर्षासाठी स्तनपान चालू ठेवा.
- सामान्य एलर्जी आणि शीत औषधे कानांच्या संसर्गापासून संरक्षण देत नाहीत.